Danıştay 4. Dairesi LPG Ruhsatı Kararı - Yargıtay None 2024/1604 Kararı
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2023/7223
Karar No : 2024/1604
TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI): … Petrol Turizm Gıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Denizli Şubesi
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ: **
Dava konusu istem: Denizli İli, Tavas İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parselde kayıtlı taşınmaz üzerinde akaryakıt istasyonu olarak faaliyet gösteren işyerine LPG otogaz satışı için işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi yönünde yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davalı idarece yapılan tespitte dava konusu istasyon ile yakınındaki otogaz istasyonu arasındaki mesafenin 519,52 metre, diğer taraftaki otogaz istasyonu ile arasındaki mesafenin ise 649,53 metre olduğunun tespit edildiği, dava dilekçesinde Enerji Piyasası Denetleme Kurumu'nun … tarih ve … sayılı kararında 01/01/2005 tarihinden önce akaryakıt istasyonu olarak faaliyet gösterdiği usulüne uygun şekilde düzenlenmiş belgelerle ispat edilen yerler için yapılacak lisans başvurularında asgari mesafe şartı kuralının aranmayacağının belirtildiği ifade edilmişse de, söz konusu kararın Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/01/2014 tarih ve E:2010/3056, K:2014/179 sayılı kararıyla iptaline karar verildiği, söz konusu kararın Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 04/06/2015 tarih ve E:2014/4571, K:2015/2505 sayılı kararıyla onandığı ve 08/11/2017 tarih ve E:2016/578, K:2017/3554 sayılı kararıyla da karar düzeltme talebinin reddine karar verildiği, öte yandan yürürlükte bulunan … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Denetleme Kurumu Kararında asgari mesafe uygulaması kısıtlamalarına yer verildiği, bu sebeple davacının akaryakıt istasyonuna LPG(otogaz) lisansı alabilmek için yönetmelikte yer alan asgari mesafe şartına tabi olduğu ve bu şartın yerine getirilemediği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nda akaryakıt istasyonu tanımında LPG satışının da düzenlendiği göz önüne alındığında, mevzuata uygun ruhsatlandırılmış akaryakıt istasyonu içinde ikinci faaliyet alarak LPG satışına izin verilmesi istemiyle yapılan başvuruda akaryakıt istasyonunun 01/01/2005 tarihinden önce İmar Kanunu hükümlerine göre inşaat veya yapı kullanma ruhsatına sahip olması halinde kilometre tahdidi uygulanmayacağı, başka bir anlatımla öteden beri akaryakıt satış faaliyetleri ile uğraşan istasyonlarda bu faaliyetle ikinci faaliyetin yürütülmesinin istenmesi halinde mesafe şartının aranmaması gerektiğinden, 22/11/1994(09/09/2011 tarihinde ruhsat yenilenmiş) tarihinden beri ikinci sınıf gayri sıhhi müesseselere ait açılma ruhsatı alıp faaliyetine devam eden davacı şirketin, aynı yerde açılması istenen LPG istasyonu için yaptığı başvurunun asgari masafe şartının sağlanmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafeler aynı yönde olmak üzere şehirler arası yolda 10 km'den, şehir içi yollarda 1 km'den az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 1/1/2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenleneceği, yürürlükte bulunan … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Denetleme Kurumu Kararında da asgari mesafe uygulaması kısıtlamalarına yer verildiği ve bu karar yürürlükte olduğundan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu verilen kararın hukuka aykırı olduğu belirtilerek, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
TETKİK HÂKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE: **
13/03/2005 tarih ve 25754 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un "Tanımlar" başlıklı 2. maddesinde; " ... ü) Kilometre tahdidi: Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve otogaz istasyonu arasındaki Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenecek asgarî mesafeyi, ... ifade eder"; geçici 1. maddesinde, "Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce; LPG dağıtım ve pazarlama şirketlerinin, mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatleri ile yükümlülüklerine ilişkin hükümler, bu Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklıdır. ..."; geçici 2. maddesinde ise, "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanun uyarınca lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirerek, Kurum tarafından istenecek bilgi ve belgelerle Kuruma başvurmak zorundadır. Başvurusunu yapmış ancak işlemleri tamamlayamayan kişilerin faaliyetlerinin devamı için üç ayı aşmamak üzere ek süre verilmesinde Kurum yetkilidir. (Değişik son cümle: 20/6/2006 5522/1 md.) Ancak bu Kanun yürürlüğe girmeden önce kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayri sıhhî müessese veya iş yeri açma ve çalışma ruhsatlı olarak bu Kanun gereği güvenlik ve lisans gereklerini yerine getirerek faaliyetlerini sürdüren otogaz istasyonları, lisans almak şartıyla faaliyetlerine devam ederler. Bu Kanun gereği güvenlik ve lisans gereklerine uyduğu TSE tarafınca belirlendiği halde, imar planlarının henüz yapılamamasından dolayı iş yeri açma ve çalışma ruhsatlandırma işlemleri sonuçlandırılamıyorsa, imar planlarının tamamlanması ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alabileceklere 31/12/2007 tarihine kadar geçici faaliyet lisansı verilir. Diğerleri faaliyetten men edilir.
Süresinde başvurmayan veya süresinde başvurduğu halde süresinde durumunu bu Kanuna uygun hale getirmeyenlerin faaliyetleri sürenin bitim tarihi itibariyle durdurulur." hükümleri yer almaktadır.
5307 sayılı Kanun'la birlikte 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'na dayanılarak çıkarılan ve 16/09/2005 tarih ve 25938 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin 37. maddesinde, "Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve/veya otogaz istasyonu arasındaki mesafe, aynı yönde olmak üzere; şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamaz" düzenlemesine yer verilmiştir.
10/08/2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in "İşyerlerinde aranacak genel şartlar" başlıklı 5. maddesinde; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri aşağıda belirtilen şartları taşımak zorundadır: ... c) Özel yapı şeklini gerektiren sinema, tiyatro, düğün salonu, otel, hamam, sauna; ekmek fırını ile akaryakıt, sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğal gaz istasyonu için yapı kullanma izin belgesinin alınmış olması, ... ", "İşyerinin açılması" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasında; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır." ve "İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler" başlıklı 23. maddesinde; "...Yetkili idareler, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yapılacak beyan ve incelemelerde; insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemeleri esas alır... İkinci sınıf gayrisıhhî müesseselerden yakıcı, parlayıcı, patlayıcı ve tehlikeli maddelerle çalışılan işlerle oksijen LPG dolum ve depoları, bunlara ait dağıtım merkezleri, perakende satış yerleri, akaryakıt ile sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğalgaz istasyonları ve benzeri yerlere müsaade verilmezden evvel civarında ikamet edenlerin sıhhat ve istirahatleri üzerine gerek tesisatları ve gerekse vaziyetleri itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşturulması için yetkili idarelerce inceleme yapılması zorunludur. Bu müesseselerin etrafında yetkili idareler tarafından belirlenecek mesafede sağlık koruma bandı bırakılması mecburidir. Söz konusu yerlerin üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese olarak açılması durumunda sıhhî nezarete tabi tutulması yeterlidir." düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca; akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafelerin aynı yönde olmak üzere şehirler arası yollarda on kilometre, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamayacağı, 5307 sayılı Kanun'un yürürlük tarihinden önce kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayrisıhhî müessese veya işyeri açma ve çalışma ruhsatlı olarak LPG satış faaliyetleri yürüten kişilerin, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl veya verilen ek süre içinde durumlarını Kanuna uygun hale getirerek lisans almaları gerektiği anlaşılmaktadır.
5307 sayılı Kanun'un geçici 2. maddesinde öngörülen süre içinde durumlarını Kanuna uygun hâle getirmeyen veya anılan süre içinde lisans başvurusunda bulunmayanların bu süreyi geçirdikten sonra mevzuatta öngörülen mesafe şartını sağlamaksızın lisans alabilecekleri hakkında bir kural da bulunmamaktadır.
5307 sayılı Kanun, 13/03/2005 tarihinden sonra uygulanacağından ve 5307 sayılı Kanun'un yürürlük tarihinden önce mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatler 5307 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesi uyarınca Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklı olacağından, bu kapsamda olan gerçek veya tüzel kişilerin Kanunda belirtilen süreler içinde durumlarını Kanuna uygun hâle getirerek lisans başvurusunda bulunmaları hâlinde, mevzuatta öngörülen mesafe şartı aranmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; Denizli İli, Tavas İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parselde kayıtlı taşınmaz üzerindeki akaryakıt istasyonu için … tarih ve … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği, söz konusu ruhsatın devir nedeniyle … tarih ve … sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olarak yenilendiği, davacı şirket tarafından bahse konu taşınmazda bulunan akaryakıt istasyonuna LPG ikmal istasyonu için işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı verilmesi talebiyle davalı idareye başvuru yapıldığı, davalı idare tarafından EPDK yazısına istinaden asgari mesafe şartını sağlamayan tesisler için iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmemesinin yerinde olacağı değerlendirildiğinden talebin reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Akaryakıt istasyonları ile LPG istasyonlarının ruhsatlandırılmasının ve lisanslandırılmasının farklı hükümlere tabi olması, anılan istasyonların kuruluşuna ilişkin farklı teknik düzenlemeler ve şartlar bulunması nedeniyle, 1994 tarihli Akaryakıt Satış İstasyonu faaliyet konulu 2. Sınıf Gayrisıhhi Müesseselere Ait Açılma Ruhsatı'nın LPG istasyonu faaliyetini de kapsadığının ve bu durumun davacı şirket açısından kazanılmış hak teşkil edeceğinin kabul edilmesi mümkün değildir.
Yukarıda izah edildiği üzere, 5307 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce LPG piyasasında faaliyette bulunan kişilerin Kanun'un geçici 2. maddesinde hüküm altına alınan süreler içerisinde faaliyetlerini lisanslandırmaları halinde kazanılmış haklarının bulunduğu açık olup, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseselerin ruhsat alma ve aldıktan sonraki aşamalarda, insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere uygun bir şekilde faaliyette bulunmaları gerektiği, hâlihazırda akaryakıt istasyonu olarak işletilen iş yerlerine de ilave işler eklenmek istenildiğinde, bu tür yerlere izin verilmeden önce iş yerinin etrafında ikamet edenlerin sıhhat ve istirahatleri üzerine gerek tesisatları ve gerekse vaziyetleri itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşturulması için yetkili idarelerce inceleme yapılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 5307 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce ikinci sınıf gayri sıhhi müesseselere ait açılma ruhsatı alıp faaliyetine devam eden davacı şirketin, aynı yerde LPG istasyonu için yaptığı başvuruda asgari masafe şartının aranmayacağına ilişkin kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU: **
Açıklanan nedenlerle;
-
Temyiz isteminin kabulüne,
-
Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
-
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 07/03/2024 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X) KARŞI OY: **
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu Mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.
Danıştay 4. Daire Başkanlığı 2023/7223 E. , 2024/1604 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2023/7223
Karar No : 2024/1604
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Petrol Turizm Gıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Denizli Şubesi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Denizli İli, Tavas İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parselde kayıtlı taşınmaz üzerinde akaryakıt istasyonu olarak faaliyet gösteren işyerine LPG otogaz satışı için işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi yönünde yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davalı idarece yapılan tespitte dava konusu istasyon ile yakınındaki otogaz istasyonu arasındaki mesafenin 519,52 metre, diğer taraftaki otogaz istasyonu ile arasındaki mesafenin ise 649,53 metre olduğunun tespit edildiği, dava dilekçesinde Enerji Piyasası Denetleme Kurumu'nun … tarih ve … sayılı kararında 01/01/2005 tarihinden önce akaryakıt istasyonu olarak faaliyet gösterdiği usulüne uygun şekilde düzenlenmiş belgelerle ispat edilen yerler için yapılacak lisans başvurularında asgari mesafe şartı kuralının aranmayacağının belirtildiği ifade edilmişse de, söz konusu kararın Danıştay Onüçüncü Dairesinin 30/01/2014 tarih ve E:2010/3056, K:2014/179 sayılı kararıyla iptaline karar verildiği, söz konusu kararın Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 04/06/2015 tarih ve E:2014/4571, K:2015/2505 sayılı kararıyla onandığı ve 08/11/2017 tarih ve E:2016/578, K:2017/3554 sayılı kararıyla da karar düzeltme talebinin reddine karar verildiği, öte yandan yürürlükte bulunan … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Denetleme Kurumu Kararında asgari mesafe uygulaması kısıtlamalarına yer verildiği, bu sebeple davacının akaryakıt istasyonuna LPG(otogaz) lisansı alabilmek için yönetmelikte yer alan asgari mesafe şartına tabi olduğu ve bu şartın yerine getirilemediği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nda akaryakıt istasyonu tanımında LPG satışının da düzenlendiği göz önüne alındığında, mevzuata uygun ruhsatlandırılmış akaryakıt istasyonu içinde ikinci faaliyet alarak LPG satışına izin verilmesi istemiyle yapılan başvuruda akaryakıt istasyonunun 01/01/2005 tarihinden önce İmar Kanunu hükümlerine göre inşaat veya yapı kullanma ruhsatına sahip olması halinde kilometre tahdidi uygulanmayacağı, başka bir anlatımla öteden beri akaryakıt satış faaliyetleri ile uğraşan istasyonlarda bu faaliyetle ikinci faaliyetin yürütülmesinin istenmesi halinde mesafe şartının aranmaması gerektiğinden, 22/11/1994(09/09/2011 tarihinde ruhsat yenilenmiş) tarihinden beri ikinci sınıf gayri sıhhi müesseselere ait açılma ruhsatı alıp faaliyetine devam eden davacı şirketin, aynı yerde açılması istenen LPG istasyonu için yaptığı başvurunun asgari masafe şartının sağlanmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafeler aynı yönde olmak üzere şehirler arası yolda 10 km'den, şehir içi yollarda 1 km'den az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 1/1/2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenleneceği, yürürlükte bulunan … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Denetleme Kurumu Kararında da asgari mesafe uygulaması kısıtlamalarına yer verildiği ve bu karar yürürlükte olduğundan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu verilen kararın hukuka aykırı olduğu belirtilerek, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
13/03/2005 tarih ve 25754 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un "Tanımlar" başlıklı 2. maddesinde; " ... ü) Kilometre tahdidi: Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve otogaz istasyonu arasındaki Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenecek asgarî mesafeyi, ... ifade eder"; geçici 1. maddesinde, "Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce; LPG dağıtım ve pazarlama şirketlerinin, mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatleri ile yükümlülüklerine ilişkin hükümler, bu Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklıdır. ..."; geçici 2. maddesinde ise, "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanun uyarınca lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirerek, Kurum tarafından istenecek bilgi ve belgelerle Kuruma başvurmak zorundadır. Başvurusunu yapmış ancak işlemleri tamamlayamayan kişilerin faaliyetlerinin devamı için üç ayı aşmamak üzere ek süre verilmesinde Kurum yetkilidir. (Değişik son cümle: 20/6/2006 5522/1 md.) Ancak bu Kanun yürürlüğe girmeden önce kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayri sıhhî müessese veya iş yeri açma ve çalışma ruhsatlı olarak bu Kanun gereği güvenlik ve lisans gereklerini yerine getirerek faaliyetlerini sürdüren otogaz istasyonları, lisans almak şartıyla faaliyetlerine devam ederler. Bu Kanun gereği güvenlik ve lisans gereklerine uyduğu TSE tarafınca belirlendiği halde, imar planlarının henüz yapılamamasından dolayı iş yeri açma ve çalışma ruhsatlandırma işlemleri sonuçlandırılamıyorsa, imar planlarının tamamlanması ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alabileceklere 31/12/2007 tarihine kadar geçici faaliyet lisansı verilir. Diğerleri faaliyetten men edilir.
Süresinde başvurmayan veya süresinde başvurduğu halde süresinde durumunu bu Kanuna uygun hale getirmeyenlerin faaliyetleri sürenin bitim tarihi itibariyle durdurulur." hükümleri yer almaktadır.
5307 sayılı Kanun'la birlikte 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'na dayanılarak çıkarılan ve 16/09/2005 tarih ve 25938 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin 37. maddesinde, "Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve/veya otogaz istasyonu arasındaki mesafe, aynı yönde olmak üzere; şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamaz" düzenlemesine yer verilmiştir.
10/08/2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in "İşyerlerinde aranacak genel şartlar" başlıklı 5. maddesinde; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri aşağıda belirtilen şartları taşımak zorundadır: ... c) Özel yapı şeklini gerektiren sinema, tiyatro, düğün salonu, otel, hamam, sauna; ekmek fırını ile akaryakıt, sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğal gaz istasyonu için yapı kullanma izin belgesinin alınmış olması, ... ", "İşyerinin açılması" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasında; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır." ve "İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler" başlıklı 23. maddesinde; "...Yetkili idareler, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için yapılacak beyan ve incelemelerde; insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemeleri esas alır... İkinci sınıf gayrisıhhî müesseselerden yakıcı, parlayıcı, patlayıcı ve tehlikeli maddelerle çalışılan işlerle oksijen LPG dolum ve depoları, bunlara ait dağıtım merkezleri, perakende satış yerleri, akaryakıt ile sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğalgaz istasyonları ve benzeri yerlere müsaade verilmezden evvel civarında ikamet edenlerin sıhhat ve istirahatleri üzerine gerek tesisatları ve gerekse vaziyetleri itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşturulması için yetkili idarelerce inceleme yapılması zorunludur. Bu müesseselerin etrafında yetkili idareler tarafından belirlenecek mesafede sağlık koruma bandı bırakılması mecburidir. Söz konusu yerlerin üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese olarak açılması durumunda sıhhî nezarete tabi tutulması yeterlidir." düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca; akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafelerin aynı yönde olmak üzere şehirler arası yollarda on kilometre, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamayacağı, 5307 sayılı Kanun'un yürürlük tarihinden önce kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayrisıhhî müessese veya işyeri açma ve çalışma ruhsatlı olarak LPG satış faaliyetleri yürüten kişilerin, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl veya verilen ek süre içinde durumlarını Kanuna uygun hale getirerek lisans almaları gerektiği anlaşılmaktadır.
5307 sayılı Kanun'un geçici 2. maddesinde öngörülen süre içinde durumlarını Kanuna uygun hâle getirmeyen veya anılan süre içinde lisans başvurusunda bulunmayanların bu süreyi geçirdikten sonra mevzuatta öngörülen mesafe şartını sağlamaksızın lisans alabilecekleri hakkında bir kural da bulunmamaktadır.
5307 sayılı Kanun, 13/03/2005 tarihinden sonra uygulanacağından ve 5307 sayılı Kanun'un yürürlük tarihinden önce mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatler 5307 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesi uyarınca Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklı olacağından, bu kapsamda olan gerçek veya tüzel kişilerin Kanunda belirtilen süreler içinde durumlarını Kanuna uygun hâle getirerek lisans başvurusunda bulunmaları hâlinde, mevzuatta öngörülen mesafe şartı aranmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; Denizli İli, Tavas İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parselde kayıtlı taşınmaz üzerindeki akaryakıt istasyonu için … tarih ve … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği, söz konusu ruhsatın devir nedeniyle … tarih ve … sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olarak yenilendiği, davacı şirket tarafından bahse konu taşınmazda bulunan akaryakıt istasyonuna LPG ikmal istasyonu için işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı verilmesi talebiyle davalı idareye başvuru yapıldığı, davalı idare tarafından EPDK yazısına istinaden asgari mesafe şartını sağlamayan tesisler için iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmemesinin yerinde olacağı değerlendirildiğinden talebin reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Akaryakıt istasyonları ile LPG istasyonlarının ruhsatlandırılmasının ve lisanslandırılmasının farklı hükümlere tabi olması, anılan istasyonların kuruluşuna ilişkin farklı teknik düzenlemeler ve şartlar bulunması nedeniyle, 1994 tarihli Akaryakıt Satış İstasyonu faaliyet konulu 2. Sınıf Gayrisıhhi Müesseselere Ait Açılma Ruhsatı'nın LPG istasyonu faaliyetini de kapsadığının ve bu durumun davacı şirket açısından kazanılmış hak teşkil edeceğinin kabul edilmesi mümkün değildir.
Yukarıda izah edildiği üzere, 5307 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden önce LPG piyasasında faaliyette bulunan kişilerin Kanun'un geçici 2. maddesinde hüküm altına alınan süreler içerisinde faaliyetlerini lisanslandırmaları halinde kazanılmış haklarının bulunduğu açık olup, ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseselerin ruhsat alma ve aldıktan sonraki aşamalarda, insan sağlığına zarar verilmemesi, çevre kirliliğine yol açılmaması, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere uygun bir şekilde faaliyette bulunmaları gerektiği, hâlihazırda akaryakıt istasyonu olarak işletilen iş yerlerine de ilave işler eklenmek istenildiğinde, bu tür yerlere izin verilmeden önce iş yerinin etrafında ikamet edenlerin sıhhat ve istirahatleri üzerine gerek tesisatları ve gerekse vaziyetleri itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşturulması için yetkili idarelerce inceleme yapılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 5307 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce ikinci sınıf gayri sıhhi müesseselere ait açılma ruhsatı alıp faaliyetine devam eden davacı şirketin, aynı yerde LPG istasyonu için yaptığı başvuruda asgari masafe şartının aranmayacağına ilişkin kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 07/03/2024 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu Mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.
2023/17252