Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2024/235 Kararı

İNCELENEN KARARIN: **

MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki mükerrer kadastroya dayalı tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının, davacı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın HMK'nın 114 ve 115. maddeleri gereğince pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

1. Davacı ... vekili dava dilekçesinde; davacı idarenin mülkiyetinde bulunan ... ili ... ilçesi Karataş Mahallesi 138 ada 2, 29637 ada 1, 29638 ada 1, 29643 ada 1 ve 29645 ada 1 ... parseller ile ... ili ... ilçesi Mühye Mahallesinde bulunan 158 ada 1 ... parselin binmeli hale geldiğini ve ilgili parseller arası sınır uyuşmazlıklarının olduğunu, davacı idareye ait taşınmazlar üzerinde yanlış tespit ve haritaya istinaden yapılan kadastro çalışmaları neticesinde davacı idarenin taşınmazlarının binmeli hale geldiğini ve kamu zararına uğrama ihtimali doğduğunu ileri sürerek, birbiri üzerine binmeli hale gelen parsellere ilişkin sınır uyuşmazlıklarının giderilerek söz konusu parsellerin davacı idare adına tesciline karar verilmesini istemiştir.

2. Dava konusu ... ili ... ilçesi Karataş Mahallesi (eski 1094) yeni 138 ada 2 parsel ... ve 349.600,44 m2; 29637 ada 1 parsel ... 16.229,07 m2; 29638 ada 1 parsel ... 10.439,34 m2, 29643 ada 1 parsel ... 33.730,77 m2 ve 29645 ada 1 parsel ... 36.611,89 m2 yüzölçümündeki taşınmazların tapuda ... adına, Mühye Mahallesi (eski 896) yeni 158 ada 1 parsel ... 883.473,54 m2 yüzölçümündeki taşınmazın ise, Cemal Akgök ve müşterekleri adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.

II. CEVAP

Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı belediyenin, idari başvuru yapmadan eldeki davayı açmış olduğunun anlaşılması halinde dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, diğer yandan davacının talebi bir çok taşınmaz arasındaki sınırlara ve bu taşınmazların geometrik durumlarına ilişkin olup, bu taşınmaz maliklerine eldeki davanın yöneltilmesi gerektiğini belirterek, husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesini, ayrıca son yapılan kadastronun geçersiz olduğundan bahisle davanın esastan reddine karar verilmesini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, "Davanın 3402 ... Yasa'nın 41. maddesi gereğince dava ön şartı yokluğu sebebiyle reddine" karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararına karşı davacı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; iş bu davanın 3402 ... Kadastro Kanunu'nun (3402 ... Kanun) 22 nci maddesinin uygulanmasına yönelik olduğunu, davada 41 inci maddesinin uygulanmasının mümkün olmadığını, uyuşmazlığın mükerrer kadastrodan kaynaklandığını, müvekkili olan davacı idarenin kamu zararına uğramasının söz konusu olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, " Somut olayda, 3402 ... Yasanın 41. maddesinden kaynaklanan bir uyuşmazlık söz konusu olmayıp, davanın, 3402 ... Kadastro Kanununun 22.maddesine göre mükerrer kadastronun iptali iddiasına dayalı mülkiyet ihtilafından kaynaklandığı, bu tür davaların, davacının maliki bulunduğu taşınmazla mükerrerlik oluşturduğu (iddia olunan) belirtilen taşınmazın / taşınmazların malikine / maliklerine husumet yöneltilmek suretiyle açılması gerektiği, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün, Tapu Müdürlüğünün ya da Hazinenin davada taraf sıfatıyla yer almasını gerektiren herhangi bir yasal düzenlemenin bulunmadığı, bu nedenle adı geçenlerin yasal hasım konumunda olduğundan söz edilemeyeceği, 6100 ... HMK'nın 114/1 d maddesi gereğince taraf sıfatı dava şartlarından olup, yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerektiği, eldeki dosyada, davacı ... adına kayıtlı eski 1094 (yeni 138 ada 2), 29637 ada 1, 29638 ada 1, 29643 ada 1 ve 29645 ada 1 ... parsellerdeki mükerrerliğin komşu eski 896 yeni 158 ada 1 ... parselden giderilmesi istemi ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne husumet yönelterek dava açıldığı, mükerrerliğin giderilmesi istenen dava konusu 158 ada 1 ... parselin tapu malikleri olan şahıslara karşı dava açılması gerekirken, davanın tapu maliki olmayan ve davada pasif dava ehliyeti bulunmayan Tapu ve Kadastro Müdürlüğüne husumet yöneltilerek açılmış olması nedeniyle davacı tarafından usulüne uygun olarak doğru hasma yöneltilerek açılmış bir dava bulunmadığı gözetilerek (Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 07.12.2022 tarih, 2021/17108 2022/9888 E K, 14.09.2022 tarih, 2021/7164 2022/6964 E K ... ve 28.03.2022 tarih, 2021/7587 2022/2948 E K ... emsal ilamları gibi) açılan davanın HMK'nın 114 ve 115.maddeleri gereğince husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmesi gerekirken, davanın, dava ön şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, davacı tarafın istinaf başvuru talebinin kabulüne ve ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması suretiyle davanın pasif taraf sıfatı yokluğundan usulden reddine " karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararı, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ettikten sonra, Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile savunma haklarının kısıtlandığını, mükerrer kadastro sonucunda kamu zararının doğduğunu belirterek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, 3402 ... Kanun'un 22 nci maddesi kapsamında mükerrer kadastro nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.

1. İlgili Hukuk

6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 3402 ... Kanun'un 22 nci maddesi,

1. Değerlendirme

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki gerekçeye, 6100 ... Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,

269,85 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 157,75 TL'nin temyiz edenden alınmasına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.