Hizmet Tespiti Davasında Yargıtay Kararı: Kesintili Çalışma Süreleri ve İmzaların İncelenmesi - Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2023/6104 Kararı

MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

SAYISI: 2022/2637 E., 2022/2222 K.

KARAR: Esastan Red

İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 1. İş Mahkemesi

SAYISI: 2020/20 E., 2022/146 K.

Taraflar arasındaki hizmet tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı ve feri müdahil kurum vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ve feri müdahil kurum vekilleri tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 15.09.2010 ile 26.10.2015 tarihleri arasında kesintisiz olarak geçen çalışmasının tespitini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, davanın hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, davacının kesintili çalıştığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

Feri müdahil Kurum vekili cevap dilekçesinde, davanın hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığını, kurumlarınca işveren tarafından verilen bildirge ve bordrolara göre işlem yapıldığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davasının kısmen kabulüne, davacı ...'ün davalı ...'ya ait sevimli minik dahiler kreş ve anaokulunda hizmet başlangıç tarihinin 15.09.2010 olduğunun ve 15.09.2010 20.06.2012 tarihleri ve 03.05.2013 26.10.2015 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ve feri müdahil vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı ... vekili, davacının davasını ispatlayamadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.

Feri müdahil Kurum vekili, yeterli inceleme yapılmadan karar verildiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 01.04.2011 20.06.2012 tarihleri arasında ve 03.05.2013 tarihinden 2015/10 uncu aya kadar davalı iş yerinden sigortalı çalışmalarının bildirildiği, 2015/7 8 inci aylarda 7 kodu ile eksik bildirim yapıldığı, Kurumdan getirtilen eksik gün belgelerinin puantaj kaydına dayandığı, söz konusu puantaj kayıtlarında davacının imzasının bulunmadığı, dosyaya sunulan ücret bordrolarında davacının imzalarının olduğu, imza incelemesine yönelik olarak düzenlenen bilirkişi raporunda liste halinde alt alta atılı bulunan imzaların birbiri üzerine geçmesi nedeniyle detay hatları tam olarak tespit edilemediğinden sağlıklı bir karşılaştırma yapılmasının mümkün olmadığının bildirildiği, davacı ile davalı işveren arasında imzalanmış 19.04.2013 tanzim tarihli kısmi süreli iş sözleşmesinin bulunduğu, bu sözleşmedeki imzanın davacının elinden çıkmış olmasının kuvvetle muhtemel olduğunun belirtildiği, dinlenen bordro tanıklarının da davacının kesintili olarak çalıştığını doğruladıkları, bordro tanığı ...'ın 2010 yılında çalışmaya başlamasından bir hafta sonra davacının davalı iş yerinde çalışmaya başladığını söylediği, tanık ...'un da davacının çocuğunun öğretmeni olduğunu ve 2010 Eylül 2012 sömestr arasında davacının öğretmen olarak çalıştığını belirttiği, dinlenen bordro tanıklarının da davacının kesintili de olsa çalışma süresi boyunca iş yerinde sürekli olarak çalıştığını doğruladıkları gerekçesi ile davalı ... vekilinin ve feri müdahil Kurum vekilinin istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ve feri müdahil vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Feri Müdahil vekili, hak düşürücü sürenin geçtiğini, eksik gün kodu bulunan aylarda çalışmanın kabul edilmesinin hatalı olduğunu belirterek temyiz etmiştir.

Davalı vekili, davacının 15.09.2010 tarihinden itibaren çalıştığını ispatlayamadığını, 2015 yılı 7 ve 8 inci aylarda ücretsiz izin kullandığına dair beyanı dikkate alınmadan karar verildiğini beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, hizmet tespiti istemine ilişkindir.

1. İlgili Hukuk

Hizmet tespitine ilişkin talebin yasal dayanağı 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun geçiş hükümlerini içeren Geçici 7 nci maddesi gereğince 506 sayılı Kanun'un 79/10 uncu ve 5510 sayılı Kanun'un 86/9 uncu maddeleri olup Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.

1. Değerlendirme

1.15.09.2010 20.06.2012 dönemi hizmetin tespitine dair kabule ilişkin olarak; ihtilaflı dönemde bordolarda kayıtlı bulunan tanıkların beyanlarının davacının Kuruma bildirilen şekilde Nisan 2011 yılında işe başladığı yönünde olduğu, davacı tanıklarının ise Eylül 2010'dan itibaren çalışma iddiasını doğruladığı, tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeden karar verildiği anlaşıldığından, tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeli, davacı tanıklarının 2010 Eylül ayından itibaren çocuklarının okulda kayıtlı olup olmadığına dair belgelerin dosya kapsamında bulunmadığı belirlendiğinden bunlar araştırılmalı sonucuna göre karar verilmelidir.

1. 03.05.2013 26.10.2015 tarihleri arasında hizmetin tespitine dair kabule ilişkin olarak, 30 günden az çalışmanın dayanağı olan belgeler işverence verilmemişse ispat yükünün davalıya ait olacağı açık olup bu yönde puantaj kayıtları, eksik gün bildirim nedeni ve dayanağı belgeler Kurumdan tekrar sorularak ve davalı tarafından sunulan imzalı ücret bordroları da bu kapsamda değerlendirilerek karar verilmelidir.

2. Kabule göre de, davacının 01.04.2011 20.06.2012 ve 03.05.2013 01.11.2015 tarihleri arası bir kısım hizmeti davalı işyerinden Kuruma bildirilmiş olup, bildirilen sürenin tespitinde davacının hukuki yarar bulunmadığı, bildirime konu sürenin hükümde dışlanması gerektiği gözetilmeden karar verilmesi isabetsizdir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.