Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2023/1196 Kararı
MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI: 2020/519 E., 2021/643 K.
DAVALILAR: 1 ...
2 ... ... Yayıncılık Matbaacılık Hizm.
İç ve Dış Ticaret A.Ş. vekili Avukat ... Uluer
3 ... Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ: 31.03.2017
KARAR: Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 7. İş Mahkemesi
SAYISI: 2017/180 E., 2019/604 K.
Taraflar arasındaki iş kazasından sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi tazminat istemi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; dosyanın duruşmaya tabi işlerden olduğu anlaşılmakla murafa yapılmak üzere tayin olunan 14.02.2023 Salı günü için yapılan tebligatlar üzerine murafalı temyiz eden davacı adına Av. ... ile davalı ... Yayıncılık Matbaacılık Hiz. İç ve Dış Tic. A.Ş. adına Av. ... geldiler. Diğer davalılar adına gelen olmadı. Gelenlerin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra duruşmaya son verilerek aynı gün öğleden sonra yapılan incelemede; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalılardan ...'un işçisi olarak çalıştığını, 17 25 Kasım 2012 tarihleri arasında ... Fuar Ve Kongre Merkezinde düzenlenen kitap fuarı etkinliğinde stand açan davalı ... Artının ürünlerinin sergilendiği stantların fuar bitimi nedeniyle sökülmesi sırasında devrilen stantların altında kaldığını, davalı ...'un işin taşıdığı riskleri düşünüp gerekli tedbirleri almadığını, diğer davalı işverenliklerin çalışma esnasında denetim yapmadığını beyan ederek davacının fazlaya ilişkin talep hakkı saklı kalmak üzere 1.000,00 TL maddi zararının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... ... Yayıncılık vekili cevap dilekçesinde özetle; kazanın davalı şirketin kitap fuarından ayrılmasından sonra olduğunu, söz konusu standı ...'un tasarladığını, standın bitmiş halini fuar süresince kullandığını, fuar bitiminde standı sözleşme akdettiği ...'un şirketine teslim ettiğini, standın ... tarafından kaldırıldığını, taraflar arasında anahtar teslim şeklinde sözleşme imzalandığını, standın tasarımında, yapımında, inşasında ve sökümünde davalı ... Yayıncılığın denetlemesinin veya müdahalesinin olmadığını iddia etmiş ve davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ...'ın kira sözleşmeleri ile stant kiraladığını ve kazalı işçi ile aralarında herhangi bir ilişki olmadığını beyan etmiş, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; fuar standının kurulduğu alanın davalı ...'ın kontrol ve koordinasyonunda olduğunu, ...'ın izni olmadan herhangi bir işlem yapılamayacağını, kazanın birden fazla standın sökümü esnasında ... tarafından gerekli koordinasyonun sağlanmaması nedeniyle gerçekleştiğini beyan etmiş, davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacı ...'ün davalı ...'a ait işyerinde 01.11.2012 tarihinde mobilya montaj işçisi olarak çalışmaya başladığı, üretim yerinin ...'da olduğu, dekorasyon ve fuar standları kurulumu işleri kapsamında davalı ... Tüm Fuarcılık Yapım AŞ'nin ...'da ... Kitap Fuarı'nda değişik firmalara kiraladığı alanda birisi davalı Akademi ... Yayıncılık Matbaacılık Hizmetleri İç ve Dış Ticaret AŞ'ye ait olmak üzere üç adet stand kurulumu yapıldığı, yaklaşık bir hafta kadar sonra 25.11.2012 tarihinde bahse konu standların sökümü için ...'dan kazalının da aralarında bulunduğu üç kişinin ... ... Kitap Fuarı'na gittikleri ve saat 19:00 fuar alanına vardıkları, kurulumu yapılmış olan firmanın kendi malzemelerini toplamasını bekledikten sonra saat 21:00 sularında standın sökümü işine başladıkları, parça taşıma ile elektrik tesisatındaki işleri yapmakla görevli olan kazalı işçinin standın elektrik tesisatını söküp aldığı, stand söküldükçe uzun kenarın önünde duran alacağı iki projektör daha olduğundan beklemeye başladığı, işçi ...'un kısa kenarın olduğu yerde ve işçi ...'in ise duvarla stand arasında kalan boşlukta olduğu, U şeklinde olan standın kısa kenarlarından birisinin söküldüğü, ikinci kısa kenar söküldüğü sırada (boyu 5 metre, uzunluğu 10 metre, ağırlığı 700 kg olan) uzun parçanın esnediği ve davacının üzerine düşerek beden bütünlüğünün bozulduğu, olay tarihinde 31 yaşında ve aklı selim sahibi bir kişi olduğu anlaşılan kazalının, her ne kadar iş sağlığı ve güvenliği yönünden yeterli eğitim almamış olsa da, söküm işlemlerinde uzun parça önünde beklememesi, parçanın devrilme ihtimaline karşı kendini tehlikeli alandan uzakta konumlandırması gerektiğini ... ve kavrayacak vasıfta olduğu, ancak bu hususlara riayet etmeyerek özen yükümlülüğünün bütün gereklerini yerine getirmediği ve bu haliyle de Davaya konu olayın meydana gelmesinde ikinci dereceden kusurlu bulunduğu, olayın, 5510 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesi tanımına göre bir iş kazası olduğu, davalı ... unvanlı işverenin % 80 oranında kusurlu olduğu, kazalı işçi ...'ün %20 oranında kusurlu olduğu (10.09.2019 tarihli hesap raporunda davacının maddi tazminatının 473.950,13 TL olarak tespit edildiği gözetilerek) davanın kısmen kabulüne karar verilerek, davalı ... Tüm Fuarcılık Yapım AŞ Akademi ... Yayıncılık Matbaacılık Hiz. İç ve Dış Tic. A.Ş. hakkındaki davanın reddine, 1.000,00 TL maddi tazminatın olay tarihi olan 25.11.2012 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte, davalı ...'dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur raporunun hatalı olduğunu, diğer davalılarında kusurlu olduklarını, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı vekilinin istinaf sebeplerinin değerlendirilmesinde; ilk derece mahkemesinin, davacı vekilinin tüm istinaf sebeplerini karşılar mahiyetteki karar ve gerekçesinin dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun olduğu, hükme esas alınan kusur raporunun dosyadaki delil durumuna ve oluşa uygun tespit ve değerlendirmeler içerdiği anlaşılmakla, istinaf isteminin tümüyle reddi gerektiği kanaati ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1 b/1 bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki sebepleri tekrarlayarak; gerek davalı ...’ın diğer davalı Akademi Yayıncılıkla olan fuarcılık sözleşmesinin gerek ... Yayıncılığın davalı ... ile olan sözleşmesinin ve ... Fuarcılığın fuar alanındaki ve standı kiralama aşamasındaki hak ve yetkilerine bakmak gerektiği için bu konulara ilişkin evrak ve delillerin öncelikle toplanması gerektiğini, davalı ... ve Akademi Yayıncılığın asıl işveren sıfatıyla sorumlu tutulması gerektiğini, ... Yönetim Sistemi Destek Dökümanları Fuar Katılımcıları, Kiracılar ve Alt Yükleniciler İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Kılavuzu kapsamında iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin davalı ... Şirketinde olduğundan bu davalının sorumlu tutulması gerektiğine işaretle kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
- Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, iş kazasında sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının tazminat istemine ilişkindir.
- İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanun'un 417 nci maddesi, 5510 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesi ile 4857 sayılı İş Kanun'un 2 ve 77 nci maddeleri ile 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 4 üncü maddeleridir
- Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
- Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenlere ve özellikle taraflarca getirilme ilkesinin hakim olduğu iş bu dava dosyası kapsamında toplanan delillere, davacının işverenin davalılardan ... olup, diğer davalılar ile iş bu davalı işveren arasındaki ilişkinin asıl alt işveren ilişkisi niteliğinde olmadığının açıkça anlaşılabilir olmasına, giderek dosya kapsamında birbirini doğrulayan bilirkişi raporlarına göre de davalı ...'un %80 davacının %20 oranında kusurlu olduğu tespit edilmişken diğer davalı şirketlere şahsi kusur verilmemiş olmasının dosya kapsamındaki delil durumuyla uygun olmasına göre kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte bir sebep tespit edilememiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dairemizde icra edilen duruşmada davalı ... Yayıncılık Matbaacılık Hiz. İç ve Dış Tic. A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden 8.400,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
...