T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: ... Esas - ...

TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR

T.C.

KONYA

. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :

KARAR NO :

HAKİM :

KATİP :

DAVACI :

VEKİLİ :

DAVALI :

VEKİLİ :

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali

DAVA TARİHİ :

KARAR TARİHİ :

GEREKÇE YAZIM TARİHİ :

Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin ... Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Müvekkili ... nin 15.07.2009 tarihli ... Kent (... ) Yönetim Kurulu Kararı ile Yönetim Kurulunun Karar sayfa no... , karar sıra no... numara ile ... KENT (... )SİTELERİ KONUT YAPI KOOPERATİFİNE ortaklığa alındığını ve 13.02.2013 tarihli ... Kent (... ) Yönetim Kurulu Kararı ile müvekkili ... hakkında Yönetim Kurulunun Karar sayfa no... , karar sıra no... numara ile B-4 Blokta dolu kura çekmesine, 145.000 TL bedel karşılığında peşin üye kaydının yapılmasına karar verildiğini, müvekkilinin söz konusu kooperatife toplamda 154.100 TL ödemiş olduğunu, müvekkilinin peşin üye olmasına rağmen Konya . Noterliğinin ... yevmiye no ve 26.01.2024 tarihli ihtarnamede bildirilen yönetim kurulu ihraç kararı ile müvekkilinin kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini, 2024/28451 sayılı dosya ile söz konusu arabuluculuk son oturumu anlaşmama ile sonuçlandığını, Konya . Noterliğinin ... yevmiye no ve 26.01.2024 tarihli ihtarnamede bildirilen ve müvekkiline 03.02.2024 tarihinde tebliğ edilen yönetim kurulu ihraç kararının usul ve hukuka aykırı olduğundan iptaline ilişkin iş bu davayı açtıklarını, müvekkilinin kooperatif aidatlarını ve diğer giderlerini düzenli bir şekilde ödediğini, davalı kooperatif tarafından, müvekkiline dolu kura çekme hakkı verilmesine rağmen söz konusu kooperatifin, B-4 Bloğu yapmadığı gibi B-3 blok için de davacı müvekkiline haber vermeyerek davacı müvekkilinin dolu kura çekme hakkını engellediğini, B-3 blok için belirlenen üyelerin ise kooperatif tarafından yakın görülerek daire sahibi olarak belirlendiğini, davalı kooperatifin çok sayıda üyeye aynı muamele yaparak mağdur bıraktığını, söz konusu kooperatif hakkında açılan çok sayıdaki icra dosyaları ile hukuk dosyaları olduğunu, söz konusu kooperatifin bu zamana kadar değişen yönetim kurulu başkanı ve üyeleri hakkında da çok sayıda ceza dosyası açıldığını, kooperatif hakkında bu zamana kadar açılan icra dosyalarının, hukuk ve ceza dosyalarının araştırılarak celbini talep ettiklerini, Yargıtay kararlarıyla sabit olduğu üzere peşin üyeden aidat talep edilemeyeceğini, bu nedenlerle Konya . Noterliğinin ... yevmiye no ve 26.01.2024 tarihli ihtarnamede bildirilen yönetim kurulu ihraç kararının usul ve hukuka aykırı olduğundan iptalini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Davacının müvekkili kooperatif tarafından aleyhine alınan üyelikten ihraç kararının iptalini talep etmişse de bu hususun kabulünün mümkün olmadığını, davacının peşin ödemeli üye olmadığını, öncelikle davacı dava dilekçesinde her ne kadar "..Müvekkil söz konusu kooperatife toplamda 154.100 TL ödemiş olup müvekkil peşin üye olmasına rağmen.." şeklinde peşin üye olduğunu ve dolayısıyla müvekkil kooperatife karşı aidat borcunun bulunmadığını ve kooperatiften ihracına ilişkin kararın hukuka aykırı olduğunu belirtmiş olsa da işbu iddia mesnetsiz olup davacının peşin üye olmadığını belirtmek isteriz. Kooperatifte ortakların hak ve yükümlülüklerde eşit olmaları esastır. davacı tarafın her ne kadar kendisine B4 bloktan dolu kura çekilmesi vaat edildiğini söylese bile kooperatifte henüz B4 Blok bulunmadığını, bilindiği üzere bazı kişilerin, peşin ödeme yaparak, kooperatife ortaklık kaydı veya kendilerine konut veya işyeri tahsisi yaptırmaları Kooperatifler Kanunu’nun 1 ve 23. Maddelerine aykırı olduğunu, peşin ödemeli üyeliğe ilişkin kararın verilebilmesi için genel kurul kararının bulunması veyahut genel kurul kararıyla yönetim kuruluna peşin ödemeli üyeliğe ilişkin karar verme yetkisinin verilmiş olması gerektiğini, davacının aidat yükümlülüğünün devam ettiğini, kooperatif hukukunda üyeler arasında eşitlik ilkesi geçerli olduğunu, davacı vekili vasıtası ile aidat ödemesini kabul ettiğini, müvekkili kooperatifçe verilen ihraç kararı usulüne uygun bir şekilde alındığını, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddini, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıdan alınarak müvekkiline verilmesine talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

I.DAVANIN NİTELENDİRİLMESİ

Taraflar arasında görülmekte olan davanın; davacı tarafından davalı kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin kooperatif yönetim kurulu kararının iptali davası olduğu,

Taraflar arasındaki ihtilafın ise davacının davalı kooperatif üyesi olup olmadığı, kooperatif üyesi ise üyeliğinin niteliği (peşin bedelli üyelik mi normal üye mi niteliğinde olduğu), peşin bedelli üye ise peşin bedelli üye alınması hususunda bir genel kurul ya da yönetim kurulu kararı bulunup bulunmadığı ya da ana sözleşme gereğince yönetim kuruluna bu yönde bir yetki verilip verilmediği, genel kurulca önceden ya da sonradan açıkça alınan bir karar ile üyenin peşin bedelli ortak olarak kabul edilip edilmediği, üyeden inşaat finansmanı için uzunca bir süre aidat istenilip istenilmediği, bilançolarda, hesap cetvellerinde, faaliyet raporlarında, genel kurullarda ve üye kayıt defterlerinde bu yönde bir borç kaydı yer alıp almadığı, üyenin peşin bedelli ortak olduğunun kooperatifçe zımnen benimsenip benimsenmediği, davacının davalı kooperatife aidat vs. gibi akçeli bir yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı, varsa miktarının tespiti, davacının davalı kooperatife borcu olup olmadığı, davalı kooperatif yönetim kurulu ihraç kararı ile ihraca ilişkin ihtarnamelerin usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı, davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı, davacının üyeliğinin istifa veya ihraç yoluyla sona erip ermediği hususlarında olduğu görüldü.

II.HÜKME EMSAL ALINAN YÜKSEK MAHKEME İLAMLARI

(1)T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/03/2023 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamında;

"Kooperatifler Kanununun 16 ncı maddesi uyarınca ihraç kararının tebliğinden itibaren 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarma kararları kesinleşir. İptal davası süresinin başlaması için, kararın ortağa usulüne uygun tebliği zorunludur." denilmiştir.

(2)T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 21/12/2020 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamında;

"1163 sayılı Kooperatifler Yasası'nın 27. maddesi gereğince mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortaklara 10 günlük ve 1 aylık sürelerde borcunu yerine getirmesi için ihtarnameler gönderilmesi gerekir. Ortağa gönderilen ikinci ihtarnamede 1 ay süre verilmelidir. Somut olayda davacıya ikinci ihtaname ile 30 gün süre verilmiştir. Bu ihtarname 29.05.2015 tarihinde davacıya tebliğ edildiğine göre davacıya ödeme için 1 gün eksik süre verildiği anlaşılmaktadır. Kooperatifler Kanununa aykırı olarak ihtarname gönderilerek ihraç kararı verilemez. Bu durumda ihraç kararının bu gerekçeler ile iptali gerekirken yazılı gerekçe ile iptaline karar verilmesi doğru görülmemiş, ancak sonucu itibariyle doğru olan kararın gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanmasına karar verilmesi gerekmiştir." denilmiştir.

(3)T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/02/2023 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamında;

"İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 27 nci maddesinde, aidatlarını geciktiren üyelere iki ihtarın gönderilerek ilk ihtarda 10 gün ve ikinci ihtarda 1 ay süre verilerek yükümlülüklerin yerine getirilmesi hususunda ihtar edilmesi düzenlemesine yer verildiği, buna göre ikinci ihtarda 30 günlük süre verilmesinin kural olarak doğru olmadığını, ancak ikinci ihtarın tebliğ edildiği ay, eğer 30 gün çekiyor ise bu ihtar ortağın aleyhine hüküm doğurmadığından geçerli olacağını, somut olayda 31 gün çeken Ağustos ayında tebliğ edilen ikinci ihtarnamede 1 ay süre verilmesi gerekirken davacının aleyhine sonuç doğuracak şekilde 30 günlük süre verilmesi nedeniyle bu ihtarın geçersiz olduğu ve ihraç kararlarının iptali gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

...

Dosya kapsamından, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 27 nci maddesi ile Kooperatif Ana Sözleşmesinin 14 üncü maddesi gereğince davalı kooperatif tarafından ikinci ihtarnamede davacıya bir aylık süre verilmesi gerekirken yasanın emredici hükmüne aykırı şekilde 30 günlük süre verildiği anlaşıldığından mahkemece verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiştir." denilmiştir.

III.DEĞERLENDİRME VE NETİCE

(1)HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE: Davacının, davalı kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin ihtarname T.C. Konya . Noterliğinin 26/01/2014 Tarih ve ... Yevmiye Nolu senedi ile yapılmış, söz konusu ihtarname 03/02/2024 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, eldeki dava 19/03/2024 tarihinde açılmış olmakla davanın 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde açıldığına kanaat edilmekle işin esasına geçilmiştir.

2.İHTARNAMELERİN İNCELENMESİNDE;

(a) T.C. Konya . Noterliğinin 13/09/2023 Tarih ve ... Yevmiye Nolu 1. İhtarnamesinin İncelenmesinde: Davalı kooperatif tarafından çekilen ihtarnamede 87.658,33 TL'lik aidat borcunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde ödenmesi talep edilmiş, akdi halde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir.

(b) T.C. Konya . Noterliğinin 03/10/2023 Tarih ve ... Yevmiye Nolu 2. İhtarnamesinin İncelenmesinde: Davalı kooperatif tarafından çekilen ihtarnamede 87.658,33 TL'lik aidat borcunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde ödenmesi talep edilmiş, akdi halde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir. Söz konusu ihtarname 09/10/2023 tarihinde davacıya tebliğ edilmiştir.

3.NETİCE: Yukarıda yapılan açıklamalar, amir kanun hükümleri, ilgili noter ihtarnameleri, Yüksek Mahkeme ilamları ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 27. Maddesi gereğince aidatlarını geciktiren üyelere ilgili kooperatif tarafından iki ayrı ihtarın gönderilmesi, bu ihtarnamelerde borç tutarlarını açıkça belirtmeli ve ödememenin sonucunun da ortaklıktan çıkma olduğu gösterilmeli, ilk ihtarda (10) gün ve ikinci ihtarda ise (1) ay içinde yükümlülüklerin yerine getirilmesinin ihtar edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Kanunun emredici hükmü gereğince ikinci ihtarname için verilmesi gereken süre (30) gün olmayıp açıkça (1) ay olarak ifade edilmiştir. Buna göre, ikinci ihtarda kural olarak (30) günlük süre verilmesi kanunun emredici hükmüne aykırılık içereceğinden geçerli bir ihtar olarak kabulü mümkün olmayacaktır. Ancak, ikinci ihtarın tebliğ edildiği ay, eğer 30 gün çekiyor ise bu ihtar ortağın aleyhine hüküm doğurmadığından geçerli olarak kabulü mümkündür. Somut olayımız bu açıklamalar çerçevesinde değerlendirildiğinde davalı kooperafi tarafından davacıya gönderilen T.C. Konya . Noterliğinin 03/10/2023 Tarih ve ... Yevmiye Nolu 2. İhtarnamesinin İncelenmesinde 87.658,33 TL'lik aidat borcunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren (30) gün içerisinde ödenmesi talep edilmiş, aksi halde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir. Söz konusu ihtarname 09/10/2023 tarihinde davacıya tebliğ edilmiş olup ihtarnamenin tebliğ edildiği Ekim ayı (31) gün çekmekte olup davacıya ödeme için 1 gün eksik süre verildiği anlaşılmakla yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 21/12/2020 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamı ile T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/02/2023 Tarih ve ... Esas-... Karar sayılı ilamı da emsal alınarak ihtarnamenin geçersiz olduğuna kanaat edilmekle davacının davasının kabulü ile Davalı ... Kent(... ) Siyeleri Konut Yapı Kooperatifi Yönetim Kurulunun 26/01/2024 tarihli ve davacı ... üyelikten ihracı konulu kararının(sadece davacı açısından) iptaline dair Mahkememizce oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;

1. Davanın KABULÜ İLE: Davalı ... Kent(... ) Siyeleri Konut Yapı Kooperatifi Yönetim Kurulunun 26/01/2024 tarihli ve davacı ... üyelikten ihracı konulu kararının(sadece davacı açısından) İPTALİNE,

2. Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 427,60TL karar ve ilam harcı dava açılırken peşinen alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,

3. İş bu davada arabuluculuk dava şartı olmadığından, hazine tarafından karşılanan 3.600,00TL arabuluculuk giderinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,

4. Davacı tarafından karşılanan 427,60TL başvuru harcı, 427,60TL peşin harç, 74,00TL posta ve tebligat gideri ve 60,80TL vekalet harcı olmak üzere toplam ‬990,00TL'nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,

5. Davacı vekili yararına AAÜT'ye göre hesaplanan 17.900,00TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,

6. 6100 Sayılı HMK'nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,

DAİR; Taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın 7201 Sayılı Kanununun 11. Maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde T.C. KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 6. HUKUK DAİRESİ NEZDİNDE istinaf kanun yoluna müracaat etme hakları açık olmak üzere Türk Milleti adına verilen karar duruşma tutanağına geçirilerek açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/07/2024

Katip Hakim