T.C.

İSTANBUL

10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/885 Esas

KARAR NO:2024/208

DAVA:İstirdat

DAVA TARİHİ:26/12/2022

KARAR TARİHİ:19/03/2024

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

DAVA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafın davalı aleyhine ... İcra Müdürlüğü’nün ...E. sayılı dosyası kapsamında başlattığı takip ile, aslen hakkı olmadığı bir alacağın, usulsüz, kötü niyetle ve davacıyı zarara uğratmak kastıyla tahsil ettiğini, davalı tarafın haksız biçimde tahsil etmeye çalıştığı miktarın istirdadı için işbu davayı açma gerekliliğinin doğduğunu, olay günü olan 21.01.2021 tarihinde, dava dışı ...’nün sevk ve idaresinde bulundurduğu ... plakalı araç, davacıya ait olan ... plakalı beyaz renkli ... 2012 model otomobiline %100 oranında kusurlu olarak çarpması nedeni ile meydana gelen trafik kazasında davacıya ait araçta ve park halinde bulunan bir çok araçta maddi hasar meydana geldiğini, dava dışı ...’nün sevk ve idaresindeki araç ile %100 oranında kusurlu olarak sebebiyet verdiği kaza dolayısıyla davacıya ait aracın ciddi şekilde değer kaybına uğradığını, davacıya ait aracın kazaya uğraması sonucunda müvekkilin uğramış olduğu zararın karşılanması amacıyla .... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... E. sayılı dosyası ile dava açılmış olup, davanın halen derdest olduğunu, davalı şirketin ... İcra Müdürlüğü’nün ...E. sayılı takip dosyasında takip dayanağı belge olarak sigorta poliçesini, ekspertiz raporunu ve kaza tensip tutanağını koyarak müvekkilimin %100 kusurlu olduğunu iddia ettiğini, davalı şirket tarafından takip dayanağı belgede yapılan ekspertiz raporundaki beyanların gerçeklerle bağdaşmadığını .... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... E. sayılı dosyasında alınan bilirkişi heyet raporunda kazada dava dışı ...’nün sevk ve idaresinde bulundurduğu ... plakalı aracın kusurlu olduğu açıkça beyan edildiğini, davacının herhangi bir kusurunun olmadığını, tüm kusurun dava dışı ...'ye ait olduğunun belirtildiğini, kazada tehlike yaratan kusurlu davranışın ... plakalı otomobil sürücüsü dava dışı ...'den geldiğini, kaza tutanağından dava dışı ...'nün sevk ve idaresindeki ... plakalı araç ile park için yoldan çıktığı yönünde kroki düzenlendiğini, söz konusu yerde herhangi bir parkın mevcut olmadığını, kaza meydana geldikten sonra dava dışı karşı araç sürücüsü ...'nün tanıdık trafik polisi olduğunu beyan ederek trafik polisi ...'nu olay yerine çağırdığını, ancak olay yerine intikal eden polis memuru görevi gereği özenli ve tarafsız şekilde tutanak tutması gerekirken söz konusu kazayı olduğundan çok farklı ve davacının haklarına zarar verecek şekilde düzenlediğini, tutanağı gerçeklere aykırı şekilde tanzim eden polis memuru hakkında ... Cumhuriyet Başsavcılığı Memur suçları Bürosuna şikayette bulunduklarını, söz konusu kazada müvekkilime ait aracı kullanan ...'nun gözünden ve burnundan kan gelmesi üzerine trafik polisi ...'nun huzurunda ve bilgisi dahilinde acil bir şekilde ... Eğitim ve Araştırma Hastanesine götürüldüğünü, buna rağmen sanki davacıya ait aracan sürücüsü ...'nun olay yerinden bilerek ve isteyerek uzaklaşmış gibi tutanak tanzim edildiğini, söz konusu kazada davacının hiç bir kusuru olmadığının bilirkişi raporuyla sabitken, davalı tarafın davacıyı %100 kusurluymuş gibi göstererek kötü niyetli olarak borçlandırmış olmasının hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafça var olduğu iddia edilen borcun haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğu gibi, hem asıl alacağın hem de işletilen sözde faiz ve faiz oranının davalı tarafın kötü niyetli olduğunun göstergesi olduğunu, davacı tarafından haksız yere yapılan ödemenin iadesi için davalı sigorta şirketine 12.12.2022 tarihli ekli dilekçe ile müracaat yapıldığını ancak taraflarınca herhangi bir cevap verilmediğini belirterek davanın kabulüne, davacının borçlu olmadığı halde haciz baskısı altında ödemek zorunda kaldığı 13.428,00 TL'nin ödeme tarihi olan 06/10/2022 tarihinden itibaren faizi ile istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Sigortalı ... adına kayıtlı ... plakalı araç için, 20/11/2020 ile 20/11/2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere ... no.lu ... Tüm Oto Sigorta Poliçesi tanzim edildiğini, İstanbul İli, ... İlçesi, ... Caddesinde; 21.01.2021 saat 00.05 sıralarında meydana gelen maddi hasarlı zincirleme trafik kazasında ...'nun maliki olduğu, firari araç sürücüsü sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın; davalı şirket nezdinde kasko sigortalı ... plakalı, park halindeki aracın hasar almasına sebebiyet verdiğini, bahsi geçen trafik kazasının oluş şekli ve kazaya sebep olan firari ... plakalı araç sürücüsünün kusuru hakkında; polis memurlarınca tanzim edilen maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı düzenlendiğini, olay yerinde polis memurlarınca tanzim edilen maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağının resmi senet olduğunu ve kesin delil niteliği taşıdığını, yapılacak bilirkişi incelemesi ile davalı şirketin sigortalısına yaptığı ödeme tutarınca TTK m. 1472/1'de öngörülen halefiyet ilkesi uyarınca davacıya rücu hakkı, hasarın tutarı ve sair hususların kadri matuf olacağının tespit edileceğini, maddi hasarlı trafik kazası sonucunda ... plakalı sigortalı araçta 9.605,05 TL hasar meydana geldiğini, hasar bedelinin, sigortalıya 14/03/2022 tarihinde ödendiğini, 6102 s. TTK.’ nın 1472/I maddesinde düzenlenen halefiyet kuralı uyarınca, hasar sorumlusuna karşı yasal takip yürütmeye hak kazanıldığını, hak sahibine yapılan ödeme akabinde rücu bedelinin tahsili amacıyla ... aleyhine ... İcra Müdürlüğünün ...E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, kazaya dava dışı ... plakalı aracın firari sürücüsünün bizzat kendi kusuruyla sebebiyet verdiğini ve davalı şirket nezdinde kasko sigortalı ... plakalı araç park halinde iken, araca çarptığını, 6098 sayılı TBK md 49; Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar verenin, bu zararı gidermekle yükümlü olduğunu, aynı zamanda aracın maliki ve işleteni konumunda bulunan davacı ...'nun, 2189 sayılı KTK md 85: "Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar." hükmünü amir olduğunu, bu nedenle ...'nun, aracın işleteni sıfatıyla sorumlu, dolayısıyla hasarı tazminle yükümlü olduğunu belirterek davalıya karşı açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

.... ATM'nin ... Esas sayılı dosya aslı celp edilmiştir.

... İcra Müdürlüğü’nün ...E. sayılı takip dosya UYAP sureti dosyamız içerisine alınmış olup; incelendiğinde davalının davacı aleyhine toplam 10.085,83 TL üzerinden takip başlatıldığı anlaşılmıştır.

Tüm dosya kapsamı ve delillerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda: Dava; ... İcra Müdürlüğü’nün ...E. sayılı dosyası kapsamında haksız yere ve haciz baskısı altında ödendiği iddia edilen 13.428,00-TL'nin davalıdan istirdadına dair açılan istirdat davasıdır.

İstanbul BAM 9. HD. 14/11/2018 T. 2018/4186 E. 2018/1533 K. sayılı ilamı; "Sigortacının halefiyete dayalı olarak açacağı rücuen tazminat davalarında, görevli mahkemenin belirlenmesi konusunda; 22.03.1944 tarih, 37 Esas, 9 Karar sayılı (03.07.1944 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan) Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında "sigortacının halefiyete dayalı açtığı davanın aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa, aynı hak sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur" ilkesi benimsenmiştir. Buna göre; sigortacının halefiyete dayalı olarak açtığı davada, davanın nitelendirmesi yapılırken, davacının sigortalısı ile zarara neden olduğu iddia edilen arasındaki hukuki ilişkiye bakılması gerekir.

Somut uyuşmazlıkta davalı Sigorta şirketi ile sigortacısı ... arasında ... plakalı otomobil için "Kasko Sigorta" poliçesi imzalanmıştır. Sigortalısına hasar bedelini ödeyen davalı sigorta şirketi kusuru bulunduğunu iddia ettiği davacı aleyhine ödediği hasar bedelinin tahsili için icra takibi başlatmıştır. Süresinde takibe itiraz edemediği için borcu ödeyen davacı-borçlu açmış olduğu bu dava ile ödediği bedelin istirdadını talep ve dava etmektedir. Davacı ve davalı arasında doğrudan bir ilişki bulunmadığından halefiyet kuralı gereğince sigortalı ile davacı arasındaki hukuki ilişkiye göre görevli mahkemenin belirlenmesi gerekir. Bu halde davalı şirketin haklarına halef olduğu sigortalısı ... ile davacı arasındaki uyuşmazlık, haksız fiil niteliğindeki trafik kazasından kaynaklandığı gibi davacı ile dava dışı sigortalı gerçek kişi olduğundan açılan dava ticari dava niteliğinde değildir. Netice olarak TTK'nın 4/1. maddesinde açıklandığı şekilde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan bir dava bulunmadığından ihtilafın çözümünde Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir." şeklindedir.

Davacıya ait ... plakalı aracın otomobil olduğu, davalı sigorta şirketi sigortalısı ...'a ait ... plakalı aracın otomobil olduğu, davalı sigorta şirketinin davalıya ait aracın kasko poliçesini düzenleyen sigorta şirketi olduğu anlaşılmıştır.

Davalı kasko sigortacısı kendi sigortalısına yaptığı ödemenin iadesi için takip başlatmış olup davacı tarafça bu takipte ödeme yapılmıştır. Ancak davacı taraf kusur oranının yanlış tespit edildiği iddiasıyla yapmış olduğu ödemenin iadesini iş bu davada talep etmiştir.

Davalı halefiyet gereği rücuen tazmin talep eden kasko sigortacısı olup sigortalısı gerçek kişi ve kaskolanan araç otomobildir. Davacı taraf gerçek kişi olup aracı otomobildir. Davalı şirketin haklarına halef olduğu sigortalısı ile davacı arasındaki uyuşmazlık, haksız fiil niteliğindeki trafik kazasından kaynaklandığı gibi davacı ile dava dışı sigortalı gerçek kişi olduğundan açılan dava ticari dava niteliğinde değildir. Netice olarak TTK'nın 4/1. maddesinde açıklandığı şekilde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan bir dava bulunmadığından ihtilafın çözümünde Asliye Hukuk Mahkemesi görevli olacağından mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine, mahkememiz kararı kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1. Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ nedeniyle davanın usulden REDDİNE,

2. Mahkememiz kararı kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,

3. HMK'nun 331/2 maddesi gereğince harç ve yargılama giderleri konusunda görevli ve yetkili mahkemece karar verilmesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 19/03/2024

Katip ...

e-imzalıdır

Hakim ...

e-imzalıdır