Hizmet Alımı İhalesinde Teknik Şartname İtirazı Reddedildi - KİK Kararı: 2024/UH.II-636 (16 Mayıs 2024)

---

KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2024/019
Gündem No : 23
Karar Tarihi : 16.05.2024
Karar No : 2024/UH.II-636
Toplantıya Katılan Üyeler

BAŞVURU SAHİBİ:

Kentsel Tasarım Restorasyon ve İnşaat A.Ş. - Rosan İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. - Barış Mühendislik İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1504393 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul Avrupa Yakası Mezarlıklarının Bakımı Onarımı ve Rehabilitasyonu İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından 26.01.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul Avrupa Yakası Mezarlıklarının Bakımı Onarımı ve Rehabilitasyonu İşi” ihalesine ilişkin olarak Kentsel Tasarım Restorasyon ve İnşaat A.Ş. - Rosan İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. - Barış Mühendislik İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 22.03.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.03.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.04.2024 tarih ve 139887 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.04.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/449 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Her ne kadar ihale konusu iş hizmet alımı işi olsa da sorguya konu iş kalemlerinin tamamının yapım iş kalemleri olduğu, bu nedenle açıklama istenen iş kalemlerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesinde öngörülen “ihale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir. Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.” açıklaması çerçevesinde belirlenmesi gerektiği, idarece Tebliğ’in söz konusu maddesi dikkate alınmaksızın mevzuata uygun olmayan keyfi bir liste hazırlandığı,

2) İhale komisyonu tarafından “aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 87., 165., 171. ve 172. iş kalemleri için kamu pozlarından yararlanılarak analiz oluşturulduğu, sunulan analizlerde birim fiyat olarak ilgili kamu kurumu fiyatları kullanılmakla birlikte miktar kısmında istekli tarafından kamu pozunda yer alan işçilik ve malzeme girdilerinin herhangi bir dayanak olmaksızın düşürüldüğü, analizlerin herhangi bir gerekçe olmaksızın bu şekilde değiştirilmesinin istekli lehine avantaj sağlayacağı, söz konusu yöntemle açıklama yapılmasının fiyatları da anlamsız hale getireceğinden uygun olmadığı, yine aşırı düşük açıklamaları kapsamında, Mezarlıklara Yerörtücü ve Mevsimlik Çiçek Temini ve Dikimi, Mezarlıklara Rosa ssp.(peyzaj gülü) 40-60 cm Saksılı Temini ve Dikimi ile Mezarlıklara Cupressus Sempervirens (Mezarlık Servi) 150-175 Cm Boy Saksılı Temini ve Dikimi kalemleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı, sunulan fiyat teklifleri incelendiğinde; üzerinde sadece fiyat teklifi veren firmanın kaşesinin ve imzasının olduğu, meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (...) sayılı maliyet/satış tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının ya da ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılıp imzalanmadığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmediği/mühürlenmediği tespit edildiği ayrıca alınan fiyat teklifleriyle birlikte meslek mensubu tarafından düzenlenmesi gereken ilgili tutanakların da sunulmadığı” gerekçeleriyle aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı ve tekliflerinin reddedildiği söz konusu kararın mevzuata uygun olmadığı şöyle ki;

- Bahsi geçen iş kalemlerine ilişkin oluşan girdilerin kendi pratik uygulamaları ve tecrübeleri esas alınarak oluşturulduğu, kaldı ki idare analiz formatında kullanılacak rayiç ve miktarlara dair herhangi bir verinin idarece sunulmadığı, ilgili iş kalemine ait analizin; imalatın yapım tekniğine uygun malzeme, makine, işçilik rayiçleri ve miktarları tespit edilerek ve de kamu kurumlarına ait güncel cari rayiç birim fiyatları esas alınarak oluşturulduğu,

- Mezarlıklara yer örtücü ve mevsimlik çiçek temini ve dikimi, mezarlıklara rosa ssp.(peyzaj gülü) 40-60 cm saksılı temini ve dikimi ile mezarlıklara cupressus sempervirens (mezarlık servi) 150-175 cm boy saksılı temini ve dikimi kalemleri için; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.4.1’inci maddesindeki “ İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)” hükmüne uygun olarak, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin birimi olan İstanbul Ağaç ve Peyzaj A.Ş. (kamu kurum) kuruluşundan alınan teklif fiyatları üzerinden rayiç girdileri kullanılarak analiz oluşturulduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

…

İdare, şikâyet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikâyetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir.” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “ (1) Süreler;

…

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

izleyen günden itibaren başlar.” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

…” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler

2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: İstanbul Avrupa Yakası Mezarlıklarının Bakımı Onarımı ve Rehabilitasyonu İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: İstanbul Avrupa Yakasındaki 271 adet mezarlığın bakımı, onarımı ve rehabilitasyonu işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Ek.1 Çalışma mahalleri listesinde belirtilen yerler” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, başvuruya konu ihalenin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul Avrupa Yakası Mezarlıklarının Bakımı Onarımı ve Rehabilitasyonu” ihalesi olduğu, söz konusu ihalede 30 adet ihale dokümanı indirildiği ve ihaleye 6 istekli tarafından teklif sunulduğu, yaklaşık maliyeti 352.750.426,86 TL olan ihalede idarece sınır değerin 224.414.773,40 TL olarak hesaplandığı,

Sınır değerin altında teklif sunan tek istekli olan Kentsel Tasarım Restorasyon ve İnşaat A.Ş. - Rosan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. - Barış Mühendislik İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’ndan 13.02.2024 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının talep edildiği tespit edilmiştir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük açıklamasına konu iş kalemlerinin doğru belirlenmediğine yönelik yukarıda bahsedilen iddialarının farkına varılma tarihinin 13.02.2024 olduğu, başvuru sahibi tarafından söz konusu iddialara yönelik olarak 14.02.2024 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvuru sahibinin şikâyetine yönelik kararın idarece 15.02.2024 tarihinde alındığı ve aynı tarihte başvuru sahibine tebliğ edildiği, 4734 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen hükümleri gereği başvuru sahibi tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması gerekir iken, bu süre içinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadığı,

Söz konusu hususun idareye 22.03.2024 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunda yeniden iddia konusu edildiği, bu başvuruya idarece verilen cevap üzerine 02.04.2024 tarihinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince bahse konu iddianın süre yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde, “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

…

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

…” açıklaması,

İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 10.maddesi uyarınca; Teknik Şartnamenin 5.2. maddesinde belirtilen, işin yürütülmesi ve yönetilmesinde gerekli olan ve yüklenici tarafından işin başında bulundurulacak her türlü araç ve ekipmanların, yakıt, tamir, bakım, sigorta, kasko, HGS (yol veya köprü veya tünel) ücretleri vb. tüm giderleri yükleniciye ait olup teklif fiyata dahil edilecektir. (Söz konusu maddede adedi belirtilen araçların her birinin günlük ortalama 100 km yol yapılacağı öngörülmüştür. Bu araçların her biri için aylık ortalama 30 defa HGS (yol veya köprü veya tünel) geçiş öngörülmüştür.)

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Sınır değerin altında teklif sunan tek istekli olan Kentsel Tasarım Restorasyon ve İnşaat A.Ş. - Rosan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. - Barış Mühendislik İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’ndan 13.02.2024 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konu yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının talep edildiği, söz konusu yazıda “İstanbul Avrupa Yakası Mezarlıklarının Bakımı Onarımı Ve Rehabilitasyonu İşi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 19.02.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 19.02.2024 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.

AÇIKLAMA:

İştirak etmiş olduğunuz söz konusu ihalede teklif etmiş olduğunuz bedel, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1 maddesinde yer alan değerlendirme esaslarına istinaden yapılan hesaplama neticesinde aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmiş olup, birim fiyat teklif cetvelinin ekte belirtilen bileşenleri ile ilgili ayrıntılı yazılı açıklama istenilmesine karar verilmiştir.

Aşırı düşük teklifin önemli bileşenlerine ilişkin açıklama ekte yer alan belgelerde bulunmaktadır.” ifadelerine yer verildiği söz konusu yazı ekinde yer verilen belgeden 40 adet iş kalemi için açıklama istendiği görülmüştür.

Bahse konu talep üzerine, Kentsel Tasarım Restorasyon ve İnşaat A.Ş. - Rosan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. - Barış Mühendislik İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından 19.02.2024 tarihinde “Aşırı Düşük sorgulama” konulu yazının idareye sunulduğu, anılan aşırı düşük teklif açıklama yazısında “Birim fiyat cetvelimizde yer alan teklif fiyatlarımız oluşturulurken dikkate aldığımız hususlar, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38. maddesi, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45 ve 79. maddesi ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59. maddesinin direktifleri dikkate alınarak; kamu kurumlarına ait rayiç, fiyat ve analizleri ile piyasa araştırması ve gelen teklifler göz önüne alınarak değerlendirilmiş ve olabilecek en ekonomik fiyatlar seçilerek birim fiyat teklifimiz hesaplanmıştır.

Bu işin yönteminin ekonomik olması, işin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar hususuna gelince, firmamız İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ait bu işin bütün kalemlerini ihtiva eden 20.000.000 M2’yi aşan yeşil alan, içme suyu havzalarının da yer aldığı 750 adet İSKİ tesisinin yeşil alanlar ve içme suyu havzaları bakım ve onarım hizmet işini yapmış, koordine etmiş, başarı ile sonuçlandırmıştı. Geçici kabul henüz yapılmıştır. Dolayısıyla işin yapılabilirliği, işçilik, malzeme araç ve gereci temin etme, koordinasyon konusunda yetkin bir firmadır.

İlgi yazı ekinde yer alan 40 iş kalemi için hazırlamış olduğumuz analizler de yer alan girdilere ait fiyatlar aşağıda belirtilen hususlar doğrultusunda oluşturulmuştur.

1-) Analizlerimizde kullanılan bütün işçilik fiyatlarımız; “45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz” hükmüne uygun olarak kuramca açıklanan güncel asgari ücret fiyatlarıdır.

2-) Analizlerimizde kullanılan ; Analiz ve Altanaliz fiyatları, Malzeme Rayiçleri, Makine Rayiçleri ihale İlan Tarihi itibari yayınlanmış olan ile güncel olan kurum fiyatları birebir kullanılmıştır.

3-) Analizlerimizde kullanılan; bitki teklif fiyatları “45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)” maddesine uygun olarak ilgili kurumdan alman teklif fiyatları kullanılmıştır.

Ek:

1-) 40 adet Analiz,

2-) 3 sayfa Kamu Kurumundan alınan fiyat teklifi,

4-) 2 sayfa analizlerde kullanılan işçilik, malzeme, makin rayiçleri birim fiyat listesi

Not: Temsile yetkili olduğuna dair belgeler ilgili teklif dosyamızda mevcuttur.” açıklamalarının yer aldığı, söz konusu açıklama yazısı ekinde 40 adet analiz, 3 adet fiyat teklifi ve analizlerde kullanılan işçilik, malzeme, makin rayiçleri birim fiyat listesinin sunulduğu tespit edilmiştir.

13.03.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile Kentsel Tasarım Restorasyon ve İnşaat A.Ş. - Rosan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. - Barış Mühendislik İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’na ait teklifin “…aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 87., 165., 171. ve 172. iş kalemleri için kamu pozlarından yararlanılarak analiz oluşturulduğu, sunulan analizlerde birim fiyat olarak ilgili kamu kurumu fiyatları kullanılmakla birlikte miktar kısmında istekli tarafından kamu pozunda yer alan işçilik ve malzeme girdilerinin herhangi bir dayanak olmaksızın düşürüldüğü, analizlerin herhangi bir gerekçe olmaksızın bu şekilde değiştirilmesinin istekli lehine avantaj sağlayacağı, söz konusu yöntemle açıklama yapılmasının fiyatları da anlamsız hale getireceğinden uygun olmadığı, yine aşırı düşük açıklamaları kapsamında, Mezarlıklara Yerörtücü ve Mevsimlik Çiçek Temini ve Dikimi, Mezarlıklara Rosa ssp.(peyzaj gülü) 40-60 cm Saksılı Temini ve Dikimi ile Mezarlıklara Cupressus Sempervirens (Mezarlık Servi) 150-175 Cm Boy Saksılı Temini Ve Dikimi kalemleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı, sunulan fiyat teklifleri incelendiğinde; üzerinde sadece fiyat teklifi veren firmanın kaşesinin ve imzasının olduğu, meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (...) sayılı maliyet/satış tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının ya da ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılıp imzalanmadığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmediği/mühürlenmediği tespit edildiği ayrıca alınan fiyat teklifleriyle birlikte meslek mensubu tarafından düzenlenmesi gereken ilgili tutanakların da sunulmadığı anlaşıldığından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1. maddesi "Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifim veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-0.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-0.6) düzenlenecektir.” hükmü gereği isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.” şeklinde ifadeye yer verilmek suretiyle reddedildiği ve ihalenin İşra İnş.Taah. Turz. Tic. San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı tespit edilmiştir.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesine gerekçe olan ve yaklaşık maliyet cetveli ile birim fiyat poz tariflerinde yer verilen iddia konusu 15.540.1112 poz numaralı “Demir yüzeylere iki kat antipas, iki kat sentetik boya yapılması” iş kalemi, 43.665.1082 poz numaralı “2,63 m yüksekliğinde betonarme direkli kafes teli ile himaye çiti yapılması” iş kalemi, KGM/17.002/K-H poz numaralı “Ocak Taşı İle Moloz Taş İnşaat (Hazır Beton Harcı İle)” iş kalemi ve KGM/17.031/K poz numaralı “Ocak Taşı İle Çaplanmış Moloz Taş İnşaat” iş kalemine ilişkin olarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İller Bankası A.Ş. ve Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan analizlerin kullanıldığı ancak, söz konusu analizlerde bazı girdi miktarlarının (boyacı ustası, 250 kg. çimentolu dozlu harç yapılması, KGM/08.021/K ocaktan taş hazırlanması, duvarcı ustası, KGM/08.026/K Ocak Taşından Çaplanmış Moloz Taşı Hazırlanması, düz işçi, vb.) düşürülmek suretiyle değiştirildiği tespit edilmiştir.

Aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında istenilen itirazen şikâyete konu 15.540.1112 poz numaralı “Demir yüzeylere iki kat antipas, iki kat sentetik boya yapılması” iş kalemi, 43.665.1082 poz numaralı “2,63 m yüksekliğinde betonarme direkli kafes teli ile himaye çiti yapılması” iş kalemi, KGM/17.002/K-H poz numaralı “Ocak Taşı İle Moloz Taş İnşaat (Hazır Beton Harcı İle)” iş kalemi ve KGM/17.031/K poz numaralı “Ocak Taşı İle Çaplanmış Moloz Taş İnşaat” iş kalemi incelendiğinde, söz konusu iş kalemlerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış pozlar olduğu, ihale dokümanı ekinde yer verilen birim fiyat poz tariflerinde de anılan iş kalemlerinin poz numaralarına, birimlerine, tanımlarına ve tariflerine yer verildiği, bu çerçevede değerlendirildiğinde başvuru sahibi istekli tarafından açıklaması istenilen şikâyet konusu 4 adet iş kalemine ilişkin girdi cins ve miktarlarına ilişkin herhangi bir veri sunulmadığı iddia edilse de bu iş kalemleri kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış pozlar olduğundan anılan iş kalemlerindeki girdi cins ve miktarlarının belirli olduğu, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında da bu girdi cins ve miktarlarının dikkate alınması gerektiği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında itirazen şikâyete konu iş kalemlerindeki miktarların düşürülmesi suretiyle değiştirilmesinin idarece açıklanması istenilen iş kalemlerinin aşırı düşük teklif sorgulama yazısında istenildiği şekilde yapılmadığı sonucunu doğurduğu değerlendirilmiş olup, başvuru sahibi istekli tarafından şikâyet konusu 4 iş kalemine ilişkin sunulan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, itirazen şikâyete konu ihalenin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğüne ait “İstanbul Anadolu Yakası Mezarlıklarının Bakımı Onarımı ve Rehabilitasyonu İşi” olduğu ve anılan ihalenin bir hizmet alımı olarak gerçekleştirildiği, hizmet alımı ihalelerinde yapılacak aşırı düşük teklif sorgulamalarının ve açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesi çerçevesinde gerçekleştirilmesi gerektiği, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında “Mezarlıklara Yerörtücü ve Mevsimlik Çiçek Temini ve Dikimi”, “Mezarlıklara Rosa ssp.(peyzaj gülü) 40-60 cm Saksılı Temini ve Dikimi” ile “Mezarlıklara Cupressus Sempervirens (Mezarlık Servi) 150-175 Cm Boy Saksılı Temini ve Dikimi” iş kalemlerine ilişkin analizlere esas olmak üzere sunulan İstanbul Ağaç Peyz. Eğit. Hiz. ve Hay. Bah. San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen 3 adet fiyat teklifi sunulduğu, yapılan araştırma neticesinde, teklife konu ürünlere ilişkin İstanbul Ağaç Peyz. Eğit. Hiz. ve Hay. Bah. San. Tic. A.Ş. tarafından ilan edilen fiyatların bulunmadığı dolayısıyla söz konusu açıklama yönteminin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.3’üncü maddesinde yer verilen “Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar” kapsamında değerlendirilemeyeceği, anılan Tebliğ düzenlemelerinde üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması suretiyle yapılacak açıklamalardaki usul ve esasların belirli olduğu, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından anılan tebliğde belirtilen ibarelerin yazılmak suretiyle meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanacağı, ayrıca fiyat teklifi ekinde ilgili tutanakların da sunulması gerektiği, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan “Mezarlıklara Yerörtücü ve Mevsimlik Çiçek Temini ve Dikimi”, “Mezarlıklara Rosa ssp.(peyzaj gülü) 40-60 cm Saksılı Temini ve Dikimi” ile “Mezarlıklara Cupressus Sempervirens (Mezarlık Servi) 150-175 Cm Boy Saksılı Temini ve Dikimi” iş kalemlerine ilişkin analizlere esas olmak üzere sunulan İstanbul Ağaç Peyz. Eğit. Hiz. ve Hay. Bah. San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen 3 adet fiyat teklifi incelendiğinde; söz konusu fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde belirtilen ibarelerin bulunmadığı ve meslek mensubu tarafından imzalanmadığı gibi fiyat teklifi ekinde ilgili tutanakların da sunulmadığı, bu kapsamda değerlendirildiğinde anılan istekli tarafından sunulan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, diğer taraftan başvuru sahibi tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.4.1’inci maddesi uyarınca değerlendirme yapılması gerektiği iddia edilse de ihale konusu işin bir hizmet alımı olduğu dikkate alındığında aşırı düşük teklif açıklamalarının da Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi çerçevesinde incelenmesi gerektiği değerlendirilmiş olup başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.