Hizmet Alımı İhalesinde Aşırı Düşük Teklif Şikayeti, Teknik Gerekçelerle KİK Kararı - KİK Kararı: 2020/UH.I-1261 (22 Temmuz 2020)

---

KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2020/033
Gündem No : 27
Karar Tarihi : 22.07.2020
Karar No : 2020/UH.I-1261 Mahkeme Kararını Göster
Toplantıya Katılan Üyeler

BAŞVURU SAHİBİ:

Ertaçlar Tur. Tem. Gıd. Otom. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstaç İstanbul Çevre Yönetimi San. ve Tic. A.Ş.,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/498568 İhale Kayıt Numaralı “Çöp Sızıntı Suyu Nakli Hizmet Alım İşi” İhalesi (2.KISIM)

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstaç İstanbul Çevre Yönetimi San. ve Tic. A.Ş. tarafından 27.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Çöp Sızıntı Suyu Nakli Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ertaçlar Tur. Tem. Gıd. Otom. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 12.06.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.06.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.06.2020 tarih ve 28414 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.06.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1034 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihalenin ikinci kısmı için sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli olmadığı, şöyle ki;

a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme ve genel giderlere (sözleşme damga vergisi, ihale kararı damga vergisi, KİK payı, hakediş damga vergisi) yönelik açıklamada bulunulmadığı,

b) İhale dokümanında, ihalenin ikinci kısmı kapsamında nakledilecek çöp sızıntı suyu miktarının, çöp sızıntı suyunun naklinin gerçekleştirileceği güzergâhlar ile söz konusu güzergâhların mesafesinin düzenlendiği, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu uyarınca en fazla 25 ton taşıma yapılabileceği, Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde işin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 14 ay olarak düzenlendiği, bütün bu veriler bir araya getirilerek hesaplama yapıldığında, ihalenin ikinci kısmı için toplam yakıt maliyetinin KDV hariç 16.772.622,72 TL olması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale dokümanında öngörülen araç tonajı ile nakil güzergâhı gidiş - dönüş toplam mesafesi dikkate alınmadan açıklama yapıldığı, yakıt giderinin yalnızca gidiş km mesafesi üzerinden açıklandığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yakıt giderine ilişkin olarak yapılan açıklamanın gerçeği yansıtmadığı,

c) İhale konusu işin 14 ay süre ile 7 gün 24 saat esasına göre gerçekleştirileceği düşünüldüğünde ve ihale dokümanında düzenlenen veriler dikkate alındığında, ihalenin ikinci kısmı için kullanılacak araçların günlük toplam 18.053,72 km mesafe yapacağı, bir aracın günde 750 km mesafe yapacağı varsayımında hareket edildiğinde, günlük olarak en az 8 aracın 3 vardiya halinde çalışması gerektiği, dolayısıyla en az 24 şoförün fiili olarak istihdam edilmesi gerektiği, her vardiya için 2 yedek şoförün istihdam edileceği düşünüldüğünde, ihale konusu iş kapsamında en az 30 şoförün istihdam edilmesi gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında işçilik gideri için uygun bir maliyetin oluşturulmadığı,

ç) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından bakım onarım giderini açıklamak üzere sunulan fiyat teklifinin yetkili servisten alındığı, fiyat teklifi üzerinde imzası bulunan kişinin yetki belgesi ile imza beyannamesinin açıklama kapsamında sunulmadığı, açıklamanın kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı ve gerçeği yansıtmadığı,

d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından işin süresi dikkate alınarak yazlık ve kışlık lastik maliyetinin açıklanmadığı,

e) Amortismana tabi iktisadi kıymetler listesine göre amortisman maliyetinin çekiciler için 5 yıl, treylerler için ise 6 yıl üzerinden hesaplanması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu hususa riayet edilmediği,

f) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesi gereğince, sigorta giderini tevsik etmek üzere sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gerektiği, ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınmasının zorunlu olmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sigorta giderini tevsik etmek üzere sunulan belge ve/veya belgelerin ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş kişiler tarafından imzalanmadığı, kaşe üzerine imza atan kişi ve/veya kişilerin belirsiz olduğu, sigorta giderini tevsik etmek üzere sunulan belge ve/veya belgelere imza atan yetkili kişi ve/veya kişilere ilişkin yetki belgesi ile imza beyannamesinin açıklama kapsamında sunulmadığı, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü ile yazışma yapılarak sigorta giderini tevsik etmek üzere sunulan belge ve/veya belgelerinin hangi kişi ve/veya kişilerce imzalandığının ve söz konusu kişilerin böyle bir teklife imza atma hususunda yetkili olup olmadığının araştırılması gerektiği, ayrıca birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkün olduğu, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu hususa riayet edilmeden açıklama yapıldığı,

g) İhale konusu işin süresi içerisinde 3 defa MTV ödenmesi gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından MTV giderine ilişkin herhangi bir açıklamada bulunulmadığı,

ğ) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların kiralanmasına yönelik olarak alınan araç kiralama fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı, söz konusu fiyat tekliflerine imza atan kişi ve/veya kişilerin yetkili olmadığı, anılan kişi ve/veya kişilere ilişkin imza beyannamesinin açıklama kapsamında sunulmadığı,

h) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin piyasa rayicini karşılamadığı, anılan fiyat tekliflerine imza atan kişi ve/veya kişilerin yetki belgesine haiz olmadığı, bahse konu kişi ve/veya kişilerin imza beyannamelerinin açıklama ile birlikte sunulmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerinin üzerine Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine istinaden yazılması gereken ibarenin yazılmadığı, Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 tutanaklarının her sayfasının meslek mensubu tarafından imzalanmadığı,

ı) Şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusuna konu edilen gider kalemlerinin ihale dokümanında teklif fiyata dahil giderler arasında sayıldığı, ancak idareye yaptıkları şikâyet başvurusuna idare tarafından verilen cevap yazısında, bazı iddialara konu olan gider kalemlerine ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasının istenilmediği hususunun belirtildiği, idare tarafından teklif fiyata dahil olan gider kalemlerinde kısıtlama yapılarak aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesi hükmüne aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

…

79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: ÇÖP SIZINTI SUYU NAKLİ HİZMET ALIM İŞİ

b) Miktarı ve türü: 1.KISIM KÖMÜRCÜODA ATIK BERTARAF TESİSİ 505.000 TON ÇÖP SIZINTI SUYU TAŞIMA,

2.KISIM SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ 1.281.000 TON ÇÖP SIZINTI SUYU TAŞIMA,

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: 1.KISIM:İSTAÇ A.Ş. KÖMÜRCÜODA ATIK BERTARAF TESİSİ (ŞİLE- İSTANBUL) VE 2.KISIM: SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ (SİLİVRİ- İSTANBUL)

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

“İhaleye ilişkin bilgiler ile ihale ve son teklif verme tarih ve saati” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.

a)İhale kayıt numarası:2019/498568

b) İhale usulü: Açık ihale.

…

d) İhale tarihi: 27.11.2019

e) İhale saati: 10:00 …” düzenlemesi,

“Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar

20.2.1. İsteklilerin üzerinde kalan kısımların her biri için ayrı ayrı sözleşme imzalanacak.

1.Kısım Kömürcüoda Atık Bertaraf Tesisi

2.Kısım Seymen Atık Bertaraf Tesisi” düzenlemesi,

“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin ekinde işin türü ve miktarını gösteren tablonun aşağıda yer verilen şekilde düzenlendiği görülmüştür.

1. KISIM (1.KISIM: Kömürcüoda Atık Bertaraf Tesisi)

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

KÖMÜRCÜODA ATIK BERTARAF TESİSİ ? AYDINLI AKTARMA İSTASYONU (53 KM - TEK YÖN)

ton

295.000

2

KÖMÜRCÜODA ATIK BERTARAF TESİSİ ? ODAYERİ DEPOLAMA TESİSİ (75 KM - TEK YÖN)

ton

64.000

3

KÖMÜRCÜODA ATIK BERTARAF TESİSİ ? PAŞAKÖY İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSİ (28 KM - TEK YÖN)

ton

140.000

4

KÖMÜRCÜODA ATIK BERTARAF TESİSİ ? İSKİ CENDERE (90 KM - TEK YÖN)

ton

6.000

2. KISIM (2.KISIM: Seymen Atık Bertaraf Tesisi)

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? ODAYERİ SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİ (86 KM ? TEK YÖN)

ton

580.000

2

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? BÜYÜKÇEKMECE İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSİ (68 KM ? TEK YÖN)

ton

429.000

3

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? AMBARLI İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSİ (84 KM ? TEK YÖN)

ton

100.000

4

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? SİLİVRİ İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSİ (36 KM ? TEK YÖN)

ton

50.000

5

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? SELİMPAŞA İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSİ (48 KM ? TEK YÖN)

ton

100.000

6

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? ÇANTA İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSİ (30 KM ? TEK YÖN)

ton

21.000

7

SEYMEN ATIK BERTARAF TESİSİ ? CENDERE

Seymen Atık Bertaraf Tesislerinde Oluşan Çöp Sızıntı Suyu Nakli Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi’nde “4)TEKNİK ÖZELLİKLER

4.1) TANKER VE ÇEKİCİ ÖZELLİKLERİ

a) Çöp sızıntı suyu taşıyacak tanker ve çekiciler Karayolları Genel Müdürlüğü'nün trafiğe koyduğu şartlara uygun olacaktır.

b) Boşaltma vanaları sızdırmaz olacaktır.

c) Çekici model yılı 2015 ve üstü olacaktır.

d) Araç çekici ve dorseleri temiz, bakımlı ve görünüşü uygun olacaktır.

e) Araçlar İdare tarafından onaylandıktan sonra çalışmaya başlayacaktır.

5) ÇALIŞMA ESASLARI:

a) Yüklenici, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün koyduğu şartlara uyacaktır.

b) Yüklenicinin temin edeceği araçlar kullanılmış olsa dahi bakımı yapılmış, sızdırmaz ve kullanılabilir olacaktır.

c) Araç sayısı, ihtiyaca uygun olarak Yüklenici tarafından belirlenecek ve İdare onayına sunulacaktır. Taşınacak sızıntı suyu miktarına göre İdare araç sayısını arttırıp azaltabilir. Bu durumda yüklenici en geç 1 hafta içinde aracı tedarik ederek sızıntı suyunu taşımaya başlamalıdır.

d) Yüklenici, günde en az 3000(ÜÇBİN) ton çöp suyu taşıyabilecek sayıda tanker ve çekici filosunu hazır hale getirecek ve İdare onayına sunacaktır. Tesiste oluşan çöp suyunun dönemsel olarak artışı veya azalışı halinde çöp suyunun taşınabilmesi için gereken tanker ve çekici sayılarında İdare tarafından değişiklik yapılabilecektir. …

…

v) … Sızdırmazlık için araçların gerekli tamirat, bakım, conta değişimi yapılacaktır. …

…

ii) Çekici ve tankerlerin yakıt, tamir, bakım ve onarım, yedek parça, trafik cezası gibi tüm giderleri Yükleniciye aittir. …

…

ll) Kiralanacak araçların, akaryakıt, bakım onarım ve yedek parça, lastik tamir gibi bütün giderleri Yükleniciye aittir.

…

qq) Çekiciler üzerlerinde aracın kendi plakasına tanımlanmış köprü ve otoyollardan otomatik geçişi sağlayan OGS/HGS cihazları takılı olacaktır. OGS/HGS giderleri İdareye aittir. Yüklenici, OGS/HGS geçiş bedellerinin ödemesini yapacaktır. İdare'ye bu geçişlerin dekont veya ödeme makbuzlarını ayrıntılı listeleriyle beraber iletmesine müteakip bu bedel, aylık hakkedişlerde ödenecektir.

…

ss) Araçların periyodik bakımlarının takibi ve yaptırılması Yüklenicinin sorumluğundadır. Bunun için gerekli olan km kontrol bilgileri İdare yetkililerinden alınacaktır.

tt) Araçların tüm tamir ve bakım-onarım servis hizmetleri, yetkili servislerce sağlanacaktır. Yetkili servislerin yakın çevrede olmasına özen gösterilecektir.

…

vv) Yüklenici, kiralanan araçların Trafik Kanununun öngördüğü mecburi mali mesuliyet (trafik) sigortasını yaptırmakla yükümlüdür.

ww) Araçtaki teknik veya kanuni eksiklik nedeniyle İdare personeline ya da üçüncü şahıslara verilen zarar ziyan her türlü masraf ve tedavi giderlerinden Yüklenici sorumludur.

xx) Avadanlıklar: Tüm araçlarda aşağıda belirtilen avadanlıklar bulunacaktır.

• Trafik seti (zincir, çekme halatı, takoz v.b.)

• Ecza çantası (içi dolu)

• Stepne

• Kriko ve bijon anahtarı

• Yangın söndürme cihazı

• Paspas …” düzenlemeleri yer almaktadır.

İstaç İstanbul Çevre Yönetimi San. ve Tic. A.Ş. tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen 2019/498568 ihale kayıt numaralı “Çöp Sızıntı Suyu Nakli Hizmet Alım İşi” ihalesinin kısmi teklife açık olduğu ve 2 kısma ayrıldığı, söz konusu ihalenin 1’inci kısmına (Kömürcüoda Atık Bertaraf Tesisi) 12 isteklinin, 2’nci kısmına (Seymen Atık Bertaraf Tesisi) 9 isteklinin teklif sunduğu,

İhalenin 2’nci kısmı için yaklaşık maliyetin 28.258.250,00 TL, sınır değerin 18.743.912,00 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında teklif sunan 2 istekliden (Gökalp Tic. Aydın Gökalp ve Alp Sezer İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.) 04.12.2019 ve 09.12.2019 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının talep edildiği, söz konusu yazılarda “ÇÖP SIZINTI SUYU NAKLİ HİZMET ALIM işine ait ihalenin Tekliflerin Değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş olduğunuz 2.Kısım Seymen Atık Bertaraf Tesisi teklifinizin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır. Bu düşüklüğe neden olan maliyet bileşenleri ile ilgili açıklamalarınızı belgeleriyle birlikte 10/12/2019 tarihine kadar idaremize ulaştırmanız gerekmektedir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 38 inci maddesi hükmüne göre bilgi edinilmesi hususunu rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, bahse konu yazıların ekinde ise herhangi bir bilgi ve/veya belgeye yer verilmediği,

Bu talep üzerine, her iki istekli (Gökalp Tic. Aydın Gökalp ve Alp Sezer İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.) tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunması üzerine 08.01.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile Gökalp Tic. Aydın Gökalp’in teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak, Alp Sezer İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, söz konusu ihale komisyonu kararının 08.01.2020 tarihinde EKAP üzerinden isteklilere tebliğ edildiği, bunun üzerine ikinci kısma teklif sunan diğer bir istekli olan Aysis Atık Yön. Sis. A.Ş. tarafından 07.02.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirâzen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bahse konu itirâzen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından 11.03.2020 tarihli ve 2020/UH.I-545 sayılı kararın alındığı, söz konusu karar ile “… ihalenin ikinci kısmına ilişkin olarak Alp Sezer İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Ceynak Lojistik ve Tic. A.Ş.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması, yine ihalenin ikinci kısmına ilişkin olarak teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşeni veya bileşenlerinin açık ve tereddütte mahal vermeyecek şekilde belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” kararı verildiği,

İdare tarafından sınır değerin altında teklif sunan 1 istekliden (Gökalp Tic. Aydın Gökalp) 19.03.2020 tarihli yazı ile yeniden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, söz konusu yazıda “… 2019/498568 İhale Kayıt numaralı ÇÖP SIZINTI SUYU NAKLİ HİZMET ALIM işine ait ihalede, 2.Kısım Seymen Atık Bertaraf Tesisine ait teklifinizin aşırı düşük sorgulamasının 11.03.2020 tarih ve 2020/UH.I-545 sayılı Kamu İhale Kurumu kararı gereği tekrar yapılmasına karar verilmiştir. Bu nedenle ilgili hizmetin yerine getirilmesi sürecinde kullanılacak araç, yakıt ve işçilik kalemlerine ilişkin açıklamalarınızı belgeleriyle birlikte 25/03/2020 tarihi mesai saatine kadar (17:00) idaremize ulaştırmanız gerekmektedir. Aksi takdirde teklifiniz değerlendirme dışı bırakılacaktır.” ifadelerine yer verildiği,

Bu talep üzerine, Gökalp Tic. Aydın Gökalp tarafından 25.03.2020 tarihinde yeniden aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunduğu ve 14.04.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile Gökalp Tic. Aydın Gökalp’in ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak, başvuru sahibi istekli Ertaçlar Tur. Tem. Gıd. Otom. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; inceleme konusu hizmet alımı ihalesinde ihale komisyonu tarafından sınır değer hesaplaması yapılacağı, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili aşırı düşük teklif açıklaması talep edileceği, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin idarenin takdir yetkisi kapsamında olmak üzere, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu, önemli teklif bileşenlerinin belirlenmesine yönelik ayrıca bir düzenlemeye yer verilmediği, aşırı düşük teklif sahibi istekliler tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde sayılan yöntemler kullanılarak açıklama yapılabileceği anlaşılmaktadır.

Aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında yer alan ifadelerden; araç, işçilik ile yakıt giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenen önemli teklif bileşenlerinin belirlenmesinde idarelerin takdir yetkisine sahip olduğu, bu kapsamda başvuru sahibinin “idare tarafından teklif fiyata dahil olan gider kalemlerinde kısıtlama yapılarak aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesi hükmüne aykırı olduğu” yönündeki (ı) iddiasının yerinde olmadığı,

Öte yandan, aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında yer alan “araç, yakıt ve işçilik kalemleri” ibaresinde yer alan “araç” ibaresinin hangi teklif bileşeni veya bileşenlerini (araç edinim (amortisman/kiralama), araçlara ilişkin bakım ve onarım, trafik sigortası vb.) işaret ettiği hususunda belirsizlik oluşturduğu, bahse konu aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısının bu haliyle, aşırı düşük teklif açıklamasının hazırlanması, değerlendirilmesi ve incelenmesinin mümkün olmadığı, anılan nedenlerle ihale komisyonu tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşeni veya bileşenlerinin isteklileri tereddüde düşürmeyecek şekilde belirtilmesi suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

İhalenin şikâyete konu 2’nci kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 18.426,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 24.571,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 6.145,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin ikinci kısmına ilişkin olarak ihale komisyonu tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşeni veya bileşenlerinin, somut ve net bir şekilde aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında belirtilmesi suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.