KİK Kararı: Karayolu Üstgeçidi İhalesi Şikayeti Reddedildi - KİK Kararı: 2017/UY.III-2018 (26 Temmuz 2017)

---

KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2017/037
Gündem No : 56
Karar Tarihi : 26.07.2017
Karar No : 2017/UY.III-2018

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Hisamioğlu İnşaat Temizlik Taahüt Müh. Hizm. Tarım Ür. Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.- Demiray Yapı/Aykut DEMİRAY İş Ortaklığı,

Çilesiz Mah. Fulya Sk. İstanbul Evleri Sitesi Hisar Blokları No: 1/4 Yeşilyurt/MALATYA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü 5. Bölge Satınalma ve Stok Kontrol Müdürlüğü,

Yeşiltepe Gazi Mahallesi Medeniyet Cad. No: 10/2 Yeşilyurt/MALATYA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/172174 İhale Kayıt Numaralı “Fevzipaşa-Diyarbakır Hattı Km: 252+290'Da Karayolu Üstgeçidi Yapılması İkmal İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü 5. Bölge Satınalma ve Stok Kontrol Müdürlüğü tarafından 16.05.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Fevzipaşa-Diyarbakır Hattı Km: 252+290'Da Karayolu Üstgeçidi Yapılması İkmal İşi” ihalesine ilişkin olarak Hisamioğlu İnşaat Temizlik Taahüt Müh. Hizm. Tarım Ür. Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.-Demiray Yapı/ Aykut Demiray İş Ortaklığının 12.06.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.06.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.06.2017 tarih ve 35942 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.06.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/1599 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu kararı ile 20 isteklinin tümünün sınır değer hesabına dâhil edildiği, 9 isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, geçersiz teklifler arasında olan Mehmet Erdal Balanlı-Yeni Mutlu İnşaat Elektrik Elektronik Nakliyat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığına ait birim fiyat teklif cetvelinin 21, 23 ve 37 no’lu kalemlerin miktarlarının hatalı olduğu tespitinin yapıldığı, söz konusu hatanın sadece aritmetik hata olarak değerlendirilmesinin doğru olmayacağı, bu durumun ayrıca standart forma aykırılık olarak kabul edilerek anılan isteklinin teklif mektubunun usulüne uygun olmadığı tespitinin yapılması ve teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmemesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur. Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükümleri,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinin ikinci fıkrasında “Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükümleri,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

…

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükümleri,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

Tort1 : Geçerli tekliflerin (Tn) aritmetik ortalaması (Tort1 = )

σ : Geçerli tekliflerin standart sapması (σ = )

Aritmetik ortalamadan standart sapma çıkartılır ve eklenir.

Tort1- σ

Tort1+ σ

Aritmetik ortalama değerinin standart sapma kadar aşağısı ve standart sapma kadar yukarısı arasında kalan bölgede yer alan tekliflerin tekrar ortalaması alınmak suretiyle, ikinci aritmetik ortalama bulunur.

Ti : Standart sapma aralığında kalan teklifler : { Ti: (Tort1- σ ≤ Ti ≤ Tort1+ σ)}

Tort2 : Standart sapma aralığında kalan tekliflerin (Ti) aritmetik ortalaması (Tort2= )

Hesaplanan ikinci aritmetik ortalama yaklaşık maliyete bölünmek suretiyle (C) değeri elde edilir.

C : Tort2/YM

(C) değeri aşağıdaki eşitliklerin ilgili olanında yerine konularak (K) değeri bulunur.

C < 0,60 →

0,60 ≤ C ≤ 1,00 →

C > 1,00 →

Sınır değer aşağıdaki eşitlikten bulunur:

SD (Sınır değer) =

…

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir.

…

31.4. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.

31.5. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.” düzenlemesi yer almıştır.

İdarece gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde; başvuruya konu ihaleye 20 isteklinin katıldığı, idarece 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesine göre yapılan değerlendirme sonucunda bütün isteklilerin teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olduğunun tespit edildiği, ilk oturumda ayrıca Mahmut Nedim Karakaş-Halidun Olçum ile Fmç Dış Ticaret A.Ş.nin banka referans mektubunun, Sintaş Taahhüt Ticaret A.Ş.nin iş deneyim belgesinin bulunmadığı tespitinin yapıldığı,

Geçerli olan tekliflere göre sınır değerin 6.544.419,84 TL olarak hesaplandığı, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesine göre teklifi sınır değerin altında olan Mehmet Erdal Balanlı-Yeni Mutlu İnşaat Elektrik Elektronik Nakliyat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı, Çerkez Çam, Orhan Barakazi ve Mehmet Nuri Basmacı-Hym Mühendislik İnşaat Temizlik Tarım Petrol Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının teklifinin reddedildiği,

Tekliflerin detaylı olarak incelenmesi neticesinde Mehmet Erdal Balanlı-Yeni Mutlu İnşaat Elektrik Elektronik Nakliyat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının birim fiyat teklif cetvelinin 21, 23 ve 37 no’lu kalemlerin miktarlarının hatalı olduğu ve banka referans mektubunun teklif ettiği bedelin %10’undan az olduğu,

Serdar Subaşı’nın iş deneyim belgesinin yetersiz olduğu,

Abdulvahap Yılmaz’ın iş deneyim belgesinin yetersiz olduğu ve belge konusu işlerin benzer iş tanımına uygun olmadığı,

Harbiye İnşaat Madencilik Taahhüt Petrol Ürünleri Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ile Güntoğar Kardeşler İnşaat Taahhüt Nakliyat Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyim belgelerine konu işin benzer iş tanımına uygun olmadığı,

Yaşar Gelmez- Zeren İnş. Taah. Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının Yaşar Gelmez'in yıllık gelir vergisi beyannamesi bilgileri yerine Ercan Gelmez şahsına ait yıllık gelir vergisi beyannamesi sunduğu tespitlerinin yapıldığı, söz konusu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı,

31.05.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin sınır değerin üzerindeki ilk geçerli teklif sahibi olan Has-Kan İnş. Elek. Taşımacılık Akaryakıt Gıda Orm. Ürün. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.- Kılıç Kardeşler Mad. İnş. Müh. Proje Hiz. San Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Aykut Demiray-Hisamioğlu İnşaat Temizlik Taahhüt Mühendislik Hizmetleri Tarım Ürünleri Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının belirlendiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca Kamu İhale Kurumunun aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirleme yetkisi bulunmaktadır. Bu kapsamda Kurum tarafından yapım işleri ihalelerinde uygulanacak olan sınır değerin belirlenmesine ilişkin esaslar Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde düzenlenmiş olup, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.1’inci ve 45.1.1.5’inci maddelerinde 25.01.2017 tarihinde yapılan değişiklik ile sınır değer hesaplama yöntemi revize edilmiştir. Bu maddeye göre sınır değer hesaplamalarında 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi uyarınca teklif mektubu ve geçici teminatlarının usulüne uygun olduğu ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin esas alması gerektiği, sınır değer hesaplamalarında ilk oturumda veya sonraki oturumlarda eksik belge sunulması, yeterlik kriterlerinin karşılanmaması veya birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunması gibi sebeplerle teklifinin uygun olmadığı tespit edilen isteklilerin tekliflerinin de sınır değer hesaplamasında dikkate alınacağı anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesine göre yapılan ilk oturumda isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı hususunun kontrol edileceği, belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan isteklilerin tutanakla tespit edileceği, anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre yapılan ikinci oturumda ise öncelikle ilk oturumda belgelerin eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatının usulüne uygun olmadığı tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verileceği ve isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı hususları ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı hususunun inceleneceği anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesine göre teklif mektubunun usulüne uygunluğu belirlenirken teklif mektuplarının yazılı ve imzalı olup olmadığı, ihale dokümanının tamamen okunup kabul edilip edilmediği, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygunluğu, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunup bulunmadığı, ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanıp imzalanmadığı, ayrıca teklif mektubu standart formuna uygun olup olmadığı hususları incelenmektedir. Birim fiyat teklif mektubu eki cetvele ilişkin inceleme ise ikinci oturumda yapılmaktadır. Bu çerçevede idarece Mehmet Erdal Balanlı-Yeni Mutlu İnşaat Elektrik Elektronik Nakliyat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının birim fiyat teklif cetvelinin 21, 23 ve 37 no’lu kalemlerinin miktarlarının hatalı olduğu tespitinin ilk oturumda yapılmamasında kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Netice itibarıyla Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 54’üncü maddesinde belirtilen hususlar çerçevesinde yapılan incelemeye göre Mehmet Erdal Balanlı-Yeni Mutlu İnşaat Elektrik Elektronik Nakliyat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının birim fiyat teklif mektubunun usulüne uygun anlaşıldığından, idarece anılan isteklinin teklifinin sınır değer hesabına dâhil edilmesi işleminin yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Hamdi GÜLEÇ

Başkan

Şinasi CANDAN

II. Başkan

Osman DURU

Kurul Üyesi

Erol ÖZ

Kurul Üyesi

Köksal SARINCA

Kurul Üyesi

Dr. Ahmet İhsan ŞATIR

Kurul Üyesi

Hasan KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Mehmet ATASEVER

Kurul Üyesi

Oğuzhan YILDIZ

Kurul Üyesi