Çorlu Belediyesi Temizlik İhalesi İptal Edildi - KİK Kararı: 2010/UH.I-3161 (18 Ekim 2010)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2010/066
Gündem No : 21
Karar Tarihi : 18.10.2010
Karar No : 2010/UH.I-3161
BAŞVURU SAHİBİ:
Nesas Organizasyon ve Halkla İlişkiler Özel Güvenlik Hizmetleri Turizm Nakliyat İnşaat San.Tic.Ltd.Şti., Bahçelievler Mah. Kumsal Sk. No: 5
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Çorlu Belediye Başkanlığı, Hatip Mahallesi Ali Osman Çelebi Bulvarı No:74
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2010/103539 İhale Kayıt Numaralı "Çorlu Belediyesi Sınırları Dahilindeki Mahallelerinin ve Piknik Alanlarının Temizlik,katı Atıkların Toplanması ve Nakli" İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
14.10.2010 tarih ve I.H.28.55.0041/2010-41E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Çorlu Belediye Başkanlığı tarafından 01.09.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Çorlu Belediyesi Sınırları Dahilindeki Mahallelerinin ve Piknik Alanlarının Temizlik, Katı Atıkların Toplanması ve Nakli” ihalesine ilişkin olarak Nesas Organizasyon ve Halkla İlişkiler Öz. Güv. Hizm. Turz. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’nin 25.08.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin başvuru sahibine 07.09.2010 tarihinde tebliğ edilen 31.08.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 14.09.2010 tarih ve 27857 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.09.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
KARAR:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
1) İdari şartnamenin 24.1 inci maddesinde, tekliflerin geçerlik süresinin ihale tarihinden itibaren Yüzyirmi takvim günü olduğunun belirtildiği; aynı şartnamenin 26.5 inci maddesinde ise geçici teminat mektubunun geçerlik tarihinin 28.01.2011 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceğinin düzenlendiği,
İhalenin, 01.09.2010 tarihinde gerçekleştirildiği dikkate alındığında geçici teminat mektuplarının geçerlik tarihinin 29.01.2011 tarihinden önce olamayacağı; 4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatta açıkça hükme bağlanan geçici teminat mektubunun geçerlik tarihine ilişkin idarece yapılan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu ve ihale sürecini hukuken sakatlayacağı dikkate alınarak ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
2) İhaleye ilişkin teknik şartnamenin 7.1.c maddesinde idareye ait 2700 adet çöp konteynerinin yüklenici tarafından kullanılacağı ve bu konteynerlerin yıkanması, ilaçlanması gibi işlemlerin teklif fiyata dahil edilmesi gerektiği yönünde düzenleme yapıldığı,
Bahse konu düzenlemede teklif fiyata dahil edilmesi öngörülen konteynırın ilaçlanmasında kullanılacak ilaca ilişkin teknik özelliklerin ve miktarların belirtilmemesi, ayrıca kullanılacak suyun dışında temizlik malzemelerine ilişkin olarak belirleyici kriterlere yer verilmediği, bu teklif fiyatının belirlenmesinde tereddüde neden olduğu,
İdarece, şikayetlerine verilen cevapta konunun ilacın markasının belirlenmediği yönünde yorumlandığı, oysa ilaç özellikleri ve miktarının belirlenmemesi nedeniyle isteklilerce farklı miktar ve özellikte ilaç bedelinin teklif fiyatına yansıtılmasına neden olunacağı, bu durumun teklif bedellerinin ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde neden olacağı, keza aynı bileşenleri içermeyen tekliflerin fiyat karşılaştırılmasının mümkün olmayacağı, dolayısıyla ihale dokümanında yapılan düzenlemenin hukuki ve gerçekçi temellere dayanmadığı,
3) Teknik şartnamende “Araç özellikleri, sayıları ve çalışma saatleri” başlığı altında yer verilen 1(s) maddesinde; “İhale süresi içerisinde hizmet bölgesi içerisinde yeni oluşabilecek sokak, bina ve pazaryerlerinin temizlenmesi de, ek bir talebe gerek kalmaksızın yüklenici tarafından yapılacaktır” şeklinde düzenleme yapıldığı,
Götürü bedel sözleşme imzalanacak olan ihalede iş artışı anlamına gelen ve yüklenici tarafından öngörülmesi mümkün olmayan ilave işlerin de yüklenici tarafından yapılmasını zorunlu kılan söz konusu düzenlemeye yönelik olarak idareye yapılan şikayet başvurusunun idarece, işin mevcut ekipman ve çalışma süreleri dahilinde yapılacağından bahisle, söz konusu düzenlemenin ilave bir maliyet oluşturmayacağı değerlendirmesinin yerinde olmadığı,
Kaldı ki, isteklilerin teklif bedellerini mevcut temizlik alanlarına göre belirleyeceği, yeni açılacak temizlik alanlarının ve bu alanların çöp döküm sahalarına olan mesafesinin isteklilerce öngörülmesi mümkün olmadığından, bu düzenlemeden ortaya çıkacak maliyetin de öngörülemeyeceği,
4) Teknik şartnamenin “İşin mahiyeti” başlıklı 2 nci maddesinin (i) alt bendinde çalıştırılacak araçların akaryakıt, her türlü amortisman, yedek parça, tamir bakım, montaj, demontaj, vergi vb. giderlerin yükleniciye ait olduğu; aynı şartnamenin “Araç özellikleri, sayıları ve çalışma saatleri” başlıklı 1 inci maddesinde, Kontrolörler için istenilen binek araçların çalışma sürelerinin belirlendiği; iki düzenleme birlikte değerlendirildiğinde, kontrol aracının giderlerinin sadece çalışma sürelerine bağlı olarak belirlenemeyeceği, 1 saatlik çalışma süresindeki yakıt giderinin aracın hızına göre değişeceğinden hareketle günlük katedilecek ortalama mesafenin belirtilmesi gerektiği,
İdareye şikayet başvurusu hakkında idarece alınan kararda bayındırlık fiyatlarında saat ücretlerin esas alındığından hareketle bahse konu düzenlemenin yapıldığının belirtildiği; oysa yakıt giderinde katedilecek mesafenin baz alınması gerektiği; ihale dokümanında kontrol araçlarının günlük katedecekleri mesafenin belirtilmemesinin teklif bedelinin belirlenmesini ve tekliflerin karşılaştırılmasını mümkün kılmadığı; bu nedenle bahse konu düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
5) Teknik şartnamenin “Hizmetin gerçekleştirilmesi” başlıklı 5/g maddesinde ihale konusu işte çalışacak personelin kıyafetlerinde idarenin ambleminin ve adının giderleri yükleniciye ait olmak üzere yazılı olması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılmasına karşın sözkonusu giderlerin tespitine yönelik kriterlerin belirlenmemesi nedeniyle tekliflerin sağlıklı olarak tespiti ve değerlendirilmesinin mümkün olmadığı,
Bahse konu amblem ve yazının sadece ihale konusu işte çalıştırılacak işçilerin kıyafetinden ibaret olmadığı, ihale konusu işte çalıştırılacak 26 adet araç için de geçerli olduğu; dolayısıyla maliyete etki eden bir husus olarak kabul edilmesi ve istenilen kriterlerin belirlenmesi gerektiği,
İddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde, tekliflerin geçerlik süresinin ihale dokümanında belirtileceği; aynı Kanunun 35 inci maddesinde ise tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtileceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanun hükümleri uyarınca incelenen ihaleye ilişkin idari şartnamenin 24.1 inci maddesinde; “Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 120 (yüzyirmi) takvim günüdür”; aynı şartnamenin 26.3 üncü maddesinde ise; “Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 28.01.2011 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.” şeklinde düzenleme yapıldığı tespit edilmiştir.
İncelemeye konu ihalenin 01.09.2010 tarihinde gerçekleştirildiği ve teklif geçerlik süresinin 120 gün takvim günü olarak belirlendiği; buna göre ihale gününden başlayarak 120 gün sayıldığında teklifin geçerlik süresinin son gününün 29.12.2010 gününe tekabül ettiği; tekliflerin geçerlik süresinin bitim tarihine de 30 gün eklendiğinde, geçici teminat mektuplarının geçerlik tarihinin 28.01.2011 tarihinden önce olmaması gerektiği anlaşılmıştır.
İdari şartnamenin 26.5 inci maddesinde de aynı şekilde düzenleme yapıldığı tespit edilmiş olup şikayetçinin iddiası yerinde görülmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik şartnamenin şikayete konu edilen 7.1.c maddesinde yapılan düzenleme;__
__
“Yüklenici; İdaremize ait 2700 adet çöp konteyneri ihale süresince yüklenici firma tarafından kullanılacak olup çöp konteynerlerinin yıkanması, ilaçlanması, gibi işlemleri teklif fiyata dahil edecektir.” şeklindedir.
İhale konusu hizmetin ifasında kullanılacak olan idareye ait çöp konteynerlerinin temizlenmesi ve ilaçlanması işi, ihale konusu hizmetin doğal bir parçası olup teknik şartnamede yapılan düzenleme ile de idarenin konteyner sayısı ve bunların temizlik ve ilaçlanmasının da yüklenici tarafından yapılacağı belirtilmek suretiyle teklif fiyatın belirlenmesinde bu hususun da dikkate alınmasının gözetildiği anlaşılmaktadır.
İncelenen ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde olduğu gibi teklif fiyata dahil giderler ile asgari maliyetinin kati bir değere bağlanması mümkün değildir. Öte yandan, tekliflerin hazırlanması aşamasında öngörülemeyen veya teklif bedelinin belirlenmesinde önemli bileşen niteliğinde olmayan bir kısım giderlerin karşılanması için genel gider öngörmesi mümkündür.
Dolayısıyla, ihale dokümanında yüklenicinin sorumluluğunda olduğu belirtilen veya işin doğal parçası olan ve yükleniciye maliyet teşkil edeceği için isteklilerce teklif fiyata dahil edilmesi gereken bu neviden giderlerin, isteklilerin mesleki tecrübeleri ve işin gerekleri dikkate alınmak suretiyle belirlemeleri ve teklif fiyata dahil etmelerinin mümkün olduğu; bu çerçevede şikayetçinin teknik şartnamenin 7.1.c maddesine konu konteynerlerin temizliği ve ilaçlanması işi için gerekli malzeme miktarının belirtilmemesinin teklif fiyatın belirlenmesine engel teşkil ettiğine ilişkin iddiası yerinde görülmemiştir.
3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik şartnamenin “İşin mahiyeti” başlıklı 2 nci maddesinin (s) bendinde; “İhale süresi içerisinde hizmet bölgesinde yeni oluşabilecek sokak, bina ve pazaryerlerinin temizlenmesi de, ek bir talebe gerek kalmaksızın yüklenici tarafından yapılacaktır” şeklinde düzenleme yapıldığı tespit edilmiştir.
Sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ortaya çıkması muhtemel görülen sokak, pazaryeri gibi alanlarda çöp toplanması ve temizlik yapılması, ihale konusu işin bütünlüğü içerisinde değerlendirilmesi ve yüklenici tarafından yerine getirilmesi işin doğası gereğidir.
İşin süresi ve hizmet mahallinin mevcut durumu dikkate alınarak, mevcut hizmet bölgesinde ortaya çıkacak yeni temizlik mahallerinin isteklilerce öngörülebileceği ve tekliflerinin buna göre hazırlanmasının mümkün olduğu anlaşılmış olup iddia yerinde görülmemiştir.
__
4) Başvuru sahibinin 4 üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik şartnamenin “İşin mahiyeti” başlıklı 2 nci maddesinin (i) bendinde; “Yüklenicinin çalıştırılacağı araçların akaryakıt, her türlü amortisman, yedek parça, tamir bakım, montaj, demontaj, vergi vb. giderleri yükleniciye aittir.” ; aynı maddenin (k) bendinde ise “Araç özellikleri, sayıları ve çalışma saatleri” tablosunda ihale konusu hizmette kullanılacak araçlarla birlikte kontrolör aracı olarak istenilen pikap türü binek aracının çalışma sürelerinin belirtildiği; aynı maddenin (l) bendinde ise söz konusu araçların çalışma saatlerinin “1. Vardiya:07:00-12:00 ve 13:00-15:00; 2. Vardiya 16:00-20:00 ve 21:00-24:00” şeklinde belirtildiği tespit edilmiştir.
İhale konusu hizmetin esas itibariyle çöp toplanması ve nakli (kent temizliği) hizmeti olduğu, çöp toplama araçlarının katedeceği mesafenin isteklilerce belirleneceği dikkate alındığında, ihale konusu işin gerekleri ve gerçekleştirileceği alanlar ile kontrolör araçlarının çalışma süreleri gözönüne alınarak bahse konu araçların ortalama katedeceği mesafenin isteklilerce öngörülebileceği değerlendirildiğinden, ihale dokümanında yapılan kontrol aracına ilişkin düzenlemelerin ihale konusu iş veya benzer nitelikte işlerle iştigal edenler tarafından maliyet öngörülebilecek asgari bilgileri içerdiği anlaşılmış olup, şikayetçinin iddiası yerinde görülmemiştir.
5) Başvuru sahibinin 5 inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik şartnamenin “Hizmetin gerçekleştirilmesi” başlıklı 5 inci maddesinin (g) bendinde; “Bu hizmet işinde çalışacak araçlarda ve elemanların iş kıyafetlerinde Çorlu Belediyesi Amblemi ve yazısının bulunması zorunludur. Amblem ve yazının yazdırılması ile ilgili tüm giderler yükleniciye aittir.” şeklinde düzenleme yapıldığı tespit edilmiştir.
Ayrıca, aynı şartnamede ihale konusu işte istihdam edilecek personel sayısı ve personele verilecek kıyafet ile ihale konusu hizmette kullanılacak araçların sayısının belirtildiği tespit edilmiştir.
Buna göre, teknik şartnamenin 5 inci maddesinin (g) bendinde yapılan düzenleme uyarınca belediye adı ve ambleminin yazılacağı kıyafet ve araç sayısı belirlenmiştir.
Çöp toplaması ve nakli hizmeti işlerinde çalıştırılan personelin kıyafetleri ile kullanılan araçlarda işveren idarenin adının yüklenici tarafından yazılmasının öngörülmesi yaygın bir uygulama olup genel uygulamanın dışında bir talep olmadıkça teknik şartnamede ayrıca bir tarife gerek olmadan bu sektörde faaliyet gösteren isteklilerce maliyeti öngörülebilecek bir yükümlülük olduğu aşikardır.
Öte yandan, şikayetçinin ikinci iddiasına yönelik değerlendirmede ifade edildiği üzere; incelenen ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde olduğu gibi teklif fiyata dahil giderler ile asgari maliyetinin kati bir değere bağlanmasının mümkün olmadığı ve isteklilerce, tekliflerin hazırlanması aşamasında öngörülemeyen veya teklif bedelinin belirlenmesinde önemli bileşen niteliğinde olmayan bir kısım giderlerin karşılanması için genel gider öngörülmesi mümkündür.
Bu itibarla, ihale konusu hizmette istihdam edilecek personelin kıyafetleri ve çalıştırılacak araçlarda yazılı olması gerektiğine ilişkin düzenlemede idare adı ve ambleminin teknik özelliklerinin belirtilmemesinin, teklif fiyatının belirlenmesine engel teşkil edecek nitelikte bir eksiklik olarak değerlendirilmesinde isabet bulunmadığından, şikayetçinin iddiası yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde; “ Teknik şartnamede, ihale süresi içerisinde hizmet bölgesi içerisinde yeni oluşabilecek sokak, bina ve pazaryerlerinin temizlenmesi işinin, ek bir talebe gerek kalmaksızın yüklenici tarafından yapılacağına yönelik düzenleme yapıldığı,
__
Götürü bedel sözleşme imzalanacak olan ihalede iş artışı anlamına gelen ve yüklenici tarafından öngörülmesi mümkün olmayan ilave işlerin de yüklenici tarafından yapılmasını zorunlu kılan söz konusu düzenlemenin öngörülemeyen ilave bir maliyet oluşturacağı,
__
isteklilerin teklif bedellerini mevcut temizlik alanlarına göre belirleyeceği, yeni açılacak temizlik alanlarının ve bu alanların çöp döküm sahalarına olan mesafesinin isteklilerce öngörülmesi mümkün olmadığından bu düzenlemeden ortaya çıkacak maliyetin de öngörülemeyeceği” iddiasına yer verilmektedir.
İncelemeye konu ihalede;
Teknik şartnamenin "İşin Mahiyeti " başlıklı 2 nci maddesinin (s) bendinde; "İhale süresi içerisinde hizmet bölgesinde yeni oluşabilecek sokak, bina ve pazaryerlerinin temizlenmesi de, ek bir talebe gerek kalmaksızın yüklenici tarafından yapılacaktır" şeklinde düzenleme yapıldığı tespit edilmiştir.
İncelemeye konu ihale götürü bedel teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilmiş olup sözleşme süresince ihale dokümanında belirtilen işlere ilave olarak ortaya çıkacak ilave işlerin, iş artışı kapsamında değerlendirilmesi ve ücretlendirilmesi mümkün değildir.
Teknik şartnamede yapılan bahse konu düzenleme ile tekliflerin hazırlanması
aşamasında öngörülemeyen ve ortaya çıması halinde yükleniciye ilave iş yüklenmesi sonucunu
doğuracak söz konusu düzenlemenin teklif fiyatının belirlenmesinde tereddüde neden olabilecek
nitelikte olduğu değerlendirilmektedir.
Tekliflerin hazırlanması aşamasında öngörülmesi mümkün olmayan sözleşmenin yürütülmesi sürecinde yeni olaşabilecek mahallerin temizliğinin, sözleşmede belirlenen çalışma süreleri içerisinde ve ihale dokümanında belirtilen personel ve makine ekipman ile yapılabileceği kabul edilse dahi, ilave alanların temizlenmesi işinin yükleniciye ilave yakıt, ekipman vb. maliyetleri yükleyeceği açıktır.
Sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ortaya çıkması muhtemel görülen sokak, pazaryeri gibi ilave alanların miktarının öngörülemeyeceği gibi, bu alanların temizliği için mevcut personel ve makine/ekipmanın yeterli olacağının kabulü de mümkün değildir.
Sözleşme süresince oluşabilecek alanların temizliği işinin bedelsiz olarak yüklenici tarafından gerçekleştirileceğine yönelik teknik şartnamede yer alan düzenlemenin teklif fiyatının belirlenmesinde isteklileri tereddüde düşürecek nitelikte bir eksiklik olduğu, 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yer alan Temel ilkelere aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; incelemeye konu ihalede “ ihalenin iptaline ” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, “ itirazen şikâyet başvurusunun reddine” ilişkin karara katılmıyoruz.
** Hakan GÜNAL Kazım ÖZKAN Adem KAMALI Abdullah DÜNDAR**
** Kurul Üyesi Kurul Üyesi Kurul Üyesi Kurul Üyesi**