KİK Kararı: Ege Üniversitesi Kampüs Altyapısı İhalesi - Şikayet Reddi - KİK Kararı: 2009/UY.I-2267 (7 Eylül 2009)

KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2009/066
Gündem No : 44
Karar Tarihi : 07.09.2009
Karar No : 2009/UY.I-2267
BAŞVURU SAHİBİ:
Özkaya İnşaat Sanayi ve Tic. Aş, -|||mertler Sokak|76|06510|beştepe|merkez|ankara

İHALEYİ YAPAN İDARE:
E.Ü. Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı, E.Ü. Rektörlük Gençlik Cad. No:12 35040 Bornova/İZMİR

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2009/72814 İhale Kayıt Numaralı "E.Ü. Kampüs Altyapısı" İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

20.08.2009 tarih ve I.Y.16.61.G012/2009-29E sayılı Esas İnceleme Raporunda;

Ege Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından 14.07.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “E.Ü. Kampüs Altyapısı” ihalesine ilişkin olarak Özkaya İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş.’nin 05.08.2009 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 12.08.2009 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 13.08.2009 tarih ve 18734 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.08.2009 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

KARAR:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; başvuru konusu ihaleye teklif verdikleri, tekliflerinin idarece aşırı düşük bulunarak aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, idareye aşırı düşük teklif açıklamasında bulundukları, idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmediğinin bildirildiği, bunun üzerine idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, idarece şikayet başvurularının reddedildiği, söz konusu işin proje, şartname ve mahal listelerinde 1.078 kalem imalatın metrajlarının hesaplandığı, birim fiyat analizlerinin yapıldığı, proforma fatura ve teklif mektuplarının toplandığı ve idareye sunulduğu, 1078 kalem imalatın 2-3 tanesindeki miktar veya fiyat farklılıklarının hiçbir önem taşımayacağı, idarenin hazırladığı yaklaşık maliyet ile kendilerinin teklif eki miktar veya fiyatların birebir örtüşmesinin beklenemeyeceği, zaten teklif mektubunda işin proje, şartname ve mahal listelerine uygun olarak bitirileceğinin taahhüt edildiği, ayrıca firmalarının 1996-2008 yılları arasında aralıksız 4 ihale dönemi şeklinde 12 yıl Hacettepe Üniversitesi kampüslerinin altyapı işlerini yaptığı, her türlü araç gereç ile uzmanlaşmış personelin ellerinde mevcut olduğu, bunlara rağmen idarenin aşırı düşük teklif açıklamalarını yetersiz bularak kendi tekliflerinden daha pahalı bir teklif üzerinde ihalenin bırakılmasının anlaşılamadığı, konunun incelenerek düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmüne yer verilmiş, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 60 ıncı maddesinde de benzer düzenleme yapılmıştır.__

__

Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün “Aşırı Düşük Teklif Değerlendirmesi” başlıklı XIII/H maddesinin (a) bendinde, idarelerce aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında teklifi aşırı düşük teklif sınır değerinin altında kalan isteklilerden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, bileşenlerin teklifin maliyet bileşenlerini, ayrıntıların ise bunlara ait fiyat analizlerini ifade ettiği, istekliler tarafından belgeye dayalı olarak yapılan yazılı açıklamaların idarece değerlendirilerek ihalenin sonuçlandırılacağı açıklaması yer almıştır.

Başvuru konusu ihaleye 12 isteklinin teklif verdiği, iki firmanın değerlendirme dışı bırakıldığı, geçerli 10 teklif ile aşırı düşük teklif sınır değerinin hesaplandığı, sınır değerin 3.608.434,51 TL olduğu, bu sınır değerin altında Ümsan İnş. Oto. Teks. İhr. İth. San. Ve Tic. Ltd. Şti., Özkaya İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş., Peyman İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Irgat İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin kaldığı belirlenmiştir.

İdarece aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklilerden Kamu İhale Kanununun 38 inci maddesi gereğince aşırı düşük bulunan teklifle ilgili olarak idarenin 24.07.2009 tarihli yazısı ile;

_“1-Birim fiyatları tevsik eden şekil ve şartlarına uygun proforma faturalar, teklif mektupları veya resmi geçerliliği bulunan belgeler, _

2-İdarenin tanımladığı yapım şartlarına ve standartlara uygunluğunun kontrol edilebilmesi için teklif edilen cihaz, makine, teçhizat, ekipman vb. iş kalemlerinin teknik özelliklerini, marka ve model bilgilerini içeren teknik doküman,

_ 3-İhale konusu işle ilgili avantajlı koşullar, maliyet düşürücü unsurlar ve bu unsurları tevsik edici belgeler”_ istenildiği görülmüştür.

Aşırı düşük teklif olarak belirlenen üç isteklinin de süresi içerisinde idareye istenilen belge ve bilgileri sunduğu, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda üç isteklinin de sunduğu açıklamaların kabul edilmeyerek değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin sınır değerin üstünde teklif veren Koç İnş. Müteahhitliği-Mustafa Koç üzerinde bırakıldığı tespit edilmiştir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük açıklamalarının kabul edilmemesi gerekçelerinden birincisine ilişkin olarak;

İdarece söz konusu ihalenin ilanında ve idari şartnamenin 7.5.2 nci maddesinde iş süresince (15 ay) iş yerinde hazır bulundurulması gereken 9 teknik personel istenildiği halde firma tarafından sunulan teklife esas maliyet tablosunda 15x2x750=22.500,00 TL şeklinde bir formül ile sadece 2 personelin hesaba katıldığı, aşırı düşük teklif sorgusuna verilen cevapta ve analiz tablolarında da dikkate alınmamış olan 7 personelin şantiye giderlerinin 15x(9-2)x750=78.750,00 TL eksik gösterildiği belirtilmiştir.

Şikayet konusu ihaleye ilişkin idari şartnamenin 7.5.2 nci maddesinde; “ İsteklinin organizasyon yapısına ve personel durumuna ilişkin belgeler:

__

İhale konusu işte çalıştırılması öngörülen teknik personelin nitelik ve sayısı aşağıdadır:

__

__ Adet ____Meslek Ünvanı_ Mesleki özellikleri _

_ 1 İnşaat mühendisi veya mimar En az 5 yıl deneyimli _

_ 1 Elektrik mühendisi En az 5 yıl deneyimli _

_ 1 Makine mühendisi En az 5 yıl deneyimli _

_ 1 Harita mühendisi En az 5 yıl deneyimli _

_ 1 Peyzaj mimarı En az 5 yıl deneyimli _

_ 1 İnşaat teknikeri veya teknisyeni En az 3 yıl deneyimli_

_ 1 Elektrik teknikeri veya teknisyeni En az 3 yıl deneyimli_

_ 1 Makine teknikeri veya teknisyeni En az 3 yıl deneyimli _

_ 1 Harita teknikeri veya teknisyeni En az 3 yıl deneyimli”_

düzenlemesi bulunmaktadır.

Başvuru sahibi tarafından teklif ekinde sunulan analiz icmal tablosunda şantiye personeli giderlerinin 22.500,00 TL (15x2x750,00=22.500,00 TL.) olarak gösterildiği, firmaca aşırı düşük teklif sorgusuna verilen cevapta ve analiz tablolarında da şantiye personeli giderleri ile ilgili herhangi bir açıklama sunulmadığı belirlenmiştir.

İdari şartnamede işin süresinin 15 ay olduğu ve söz konusu işte 9 adet teknik personel istendiği göz önüne alındığında asgari ücret üzerinden ödeme yapıldığında dahi 15x9x693,00 =93.555,00 TL. bir bedel ortaya çıkmaktadır.

Başvuru sahibinin teklif maliyetini oluştururken piyasa araştırmasını esas aldığı, piyasadan alınan proforma faturada yer alan fiyatlar üzerine belli bir kar ve genel giderler payının konularak hesaplama yapıldığı anlaşıldığından (peyzaj ve sulama işleri hariç), her bir iş kaleminin içindeki genel giderler kaleminden personel masraflarının karşılanacağının ön görülmüş olabileceği dikkate alınmıştır. Bu nedenle, başvuru sahibinin teklif bileşenlerinde personel maliyeti olarak hesapladığı maliyet düşük olmakla birlikte, başvuru sahibinin açıklamalarının tek bu sebeple reddedilmemesi gerektiği, değerlendirmenin idarenin diğer tespitleriyle birlikte sonuçlandırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesinin ikincisi ile ilgili olarak;

Kesinleşen ihale kararında, E.Ü. Kampüs Altyapı Çevre Düzenlemesi grubu içerisinde bulunan “Asfalt kaplama yapılması” işi dosyasında verilen projede 3.285 m2 olarak belirtilmiş olduğu halde firmaca hazırlanan tablolarda 2.000 m2 olarak sunulduğu, idarenin belirlediği miktar ve birimle uygunluk göstermediği, firmaca sunulan asfalt hesaplandığı takdirde bile kolay anlaşılabilmesi amacıyla 3.285 m2 olarak projesi üzerine idarece yazılarak da işlenmiş miktar dikkate alındığında, (3.285-2.000)x57,00=73.245,00 TL bir hesap hatası ve eksik maliyetin ortaya çıktığı ifade edilmiştir.

İhale dosyası kapsamında isteklilere CD ortamında verilen proje ve detaylar incelendiğinde, hastane yol yapımı ve çevre düzenlemesi projesi üzerinde asfalt yapılacak yolların gösterildiği, proje üzerinde ihale kapsamında yapılacak yolların metrajının hesaplanarak yine proje üzerine 3.285 m2 olarak belirtildiği tespit edilmiştir. İdare de kendi yaklaşık maliyet hesabında 3.285 m2 üzerinden fiyatlandırma yapmıştır.

Başvuru sahibinin teklif icmalinde ise asfalt metrajı 2.000 m2 olarak hesaplanmış ve bu miktar üzerinden fiyatlandırma yapılmıştır.

Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde mevzuat uyarınca ihale konusu işe ilişkin uygulama projelerinin idarece hazırlanarak isteklilere verilmesi, isteklilerinde bu uygulama projeleri üzerinden imalat kalemlerine ilişkin metrajları kendilerinin hesaplaması ve tekliflerini oluşturan, imalat aşamasında da işi uygulama projesindeki şekliyle bitirmesi esastır. Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde idarenin metrajları ile isteklilerin metrajlarının bire bir örtüşmesi beklenmemekle birlikte, aradaki metraj farkının teklif fiyatının aşırı düşük teklif olmasına sebebiyet verecek boyutta olmaması gerekmektedir.

Bu açıdan değerlendirme yapıldığında, yaklaşık maliyet icmalinde idarece bu kaleme ilişkin maliyetin 41.580 TL. olarak hesaplandığı, ancak başvuru sahibinin idarenin metrajından daha düşük olan 2.000 m2 üzerinden hesaplama yaptığı halde 114.000 TL. teklif verdiği belirlendiğinden, başvuru sahibinin bu imalat kalemi için verdiği teklifin aşırı düşük olmadığı anlaşıldığından, bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılmasının uygun olmadığı belirlenmiştir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesinin üçüncüsü ile ilgili olarak;

Firmaca hazırlanan savunma dosyasında; Ekin firmasından alınmış olan proforma faturalarda, her malzeme için birim fiyat verilmiş olduğu, işçilik, nakliye ve montaj bedellerinin belirtilmediği, firmaca sunulan ve Ekin firmasından 297 kalem için alınan proforma faturanın; “Ege Üniversitesi Kampüsü Altyapısı İşi için talep ettiğiniz malzemelerimizi ekli listede belirtmiş olduğumuz fiyatlardan vermeyi kabul ve taahhüt ederiz.” ifadesi ile sunulduğu ve söz konusu proforma faturada malzemeye vurgu yapıldığı fakat işçilik ile ilgili herhangi bir açıklama yapılmadığı ifade edilmiştir.

Kuruma gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan belge ve bilgilerden, başvuru sahibinin ihale konusu işin bileşenlerinden biri olan kampus muhtelif alanlar sulama işinin yapılması için gerekli olan malzemeler için Ekin Peyzaj ve Sulama Sistemleri’nden proforma fatura aldığı, faturanın ön yazısında; “ Ege Üniversitesi Kampüsü Altyapısı İşi için talep ettiğiniz malzemelerimizi ekli listede belirtmiş olduğumuz fiyatlardan vermeyi kabul ve taahhüt ederiz.” ifadesine yer verildiği, proforma faturada yer alan malzeme fiyatlarına işçilik ve nakliye için hiçbir maliyet eklenmeden başvuru sahibinin teklif icmaline yansıtıldığı belirlenmiştir.

Belirtilen nedenle başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları değerlendirilirken idarece yapılan tespitin yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesinin dördüncüsü ile ilgili olarak;

İdarece, başvuru sahibinin teklifini oluştururken Çolak Elektrik Müh. Ltd. Şti.’den aldığı proforma faturada “ISDN IP uyumlu 4500 adet analog dahili hatlı telefon santrali ve kurulumu” için bedel olarak 100.000,00 TL sunulduğu, firmaca hazırlanan analiz çizelgesinde 25.000,00 TL işçilik eklenerek 125.000,00 TL olarak hesaplandığı, idarece hazırlanan yaklaşık maliyet cetvelinde ise bu imalatın 333.643,00 TL olarak belirlendiği, komisyonca da tekrar araştırıldığı, idarece hazırlanan yaklaşık maliyet fiyatı ile firmaca sunulan bedel arasında 333.643,00-125.000,00 TL fiyat farkının gerçek piyasa koşullarında mümkün olamayacağı kanaatine varıldığı, ayrıca firmaca aşırı düşük fiyatla sunulan “ISDN IP uyumlu 4500 adet analog dahili hatlı telefon santrali ve kurulumu” imalat kaleminin, idarenin istediği teknik özellikleri ne derece sağlayabileceği, aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan proforma fatura veya teknik bilgiler konulmadığı için anlaşılamadığından aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli bulunmadığı ifade edilmiştir.

İhale dosyası kapsamında yer alan belge ve bilgilerden idarenin ISDN IP uyumlu 4500 adet analog dahili hatlı telefon santrali ve kurulumu için piyasa araştırması yaparak alınan fiyatların ortalamasını dikkate aldığı, piyasa araştırması kapsamında Karel ve Telesis marka telefon santrali için teklif alındığı ve yaklaşık maliyet hesabında bu imalat için 333.643,00 TL. bedel koyulduğu, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarında ise bu kalem için 125.000,00 TL. ön görüldüğü, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında Çolak Elektrik Mühendislik Ltd. Şti.’nden aldığı proforma faturayı sunduğu, proforma faturada santralin tipi, markası ve teknik özellikleri belirtilmediği görülmüştür. Açıklamalar kapsamında ayrıca santralin teknik özelliklerinin gösteren katalog ve broşürün de sunulmadığı, teklif edilen santralin teknik şartnamede istenen şartları sağlayıp sağlamadığının anlaşılamadığı ve fiyatın çok düşük olduğu belirlenmiştir.

Sonuç olarak, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmeme gerekçeleri ile ilgili olarak yukarıda yapılan değerlendirmeler çerçevesinde, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasında anılan mevzuata aykırılık bulunmamıştır.

Açıklanan nedenlerle;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.