Toplantı No	:2025/003
Gündem No	:31
Karar Tarihi	:15.01.2025
Karar No	:2025/UH.II-184

BAŞVURU SAHİBİ:

Mebaş Grup Filo Kiralama Kurumsal Hizmetler San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Malatya Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1423527İhale Kayıt Numaralı “Belediyemiz Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Kiralanması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Malatya Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığıtarafından02.12.2024tarihindeaçık ihale usulüile gerçekleştirilen “Belediyemiz Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Kiralanması İşi” ihalesine ilişkin olarakMebaş Grup Filo Kiralama Kurumsal Hizmetler San. Tic. Ltd. Şti.nin13.12.2024tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin13.12.2024tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince23.12.2024tarih ve174102sayı ile Kurum kayıtlarına alınan23.12.2024tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak2024/1771sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,tekliflerinin idarece kasko değer listesinde 2.sırada yer alan aracın yerli malı özelliğine sahip olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, yerli malı özelliğinin yeterlik kriteri olarak değerlendirilemeyeceği, Teknik Şartname’nin 4.10.2’nci maddesinde istenen 25 aracın tek bir markayı işaret ettiği, 2019 model ve üstü yerli özelliğe sahip aracın bulunmadığı, 2019-2024 yılları arasında hibrit yakıtlı araçların bulunduğu, bu araçlarında tam olarak istenen özelliği sağlamadığı, tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde“İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler stenebilir: … b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

… 6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,

… İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir…”hükmü,

Aynı Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde“… İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: … e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri. …”hükmü,

“İdareye şikâyet başvurusu”başlıklı 55’inci maddesinde“Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.”hükmü,

“Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde“İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.”hükmü,

İhaleleri Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde“(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.

(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.”hükmü,

“Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde“(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi,zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, izleyen günden itibaren başlar.”hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: BELEDİYEMİZ HİZMETLERİNDE KULLANILMAK ÜZERE ARAÇ KİRALANMASI

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:  19 Adet 4x4 Pick-Up,49 Adet Çift Kabin Kamyonet, 7 Adet 4X4 Arazi Binek Otomobil, 22 Adet Binek Otomobil, 25 Adet Binek Otomobil, 5 Adet Binek Otomobil, 86 Adet Hafif Ticari, 1 Adet 16+1 Minibüs, 3 Adet 8+1 Minibüs, 1 Adet 5+1 Minibüs, 1 Adet 27+1 Otobüs ün sürücüsüz olarak kiralanması.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde”düzenlemesi,

“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde“7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;

…

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması ve/veya sağlaması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler ve/veya yeterlik kriterleri:

Belge Adı	Açıklama	Ortak Girişimlerde
Kasko değer listesi	1. Grup binek, 2. Grup binek, 3.Grup Binek ve hafif ticari araçların Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan kasko değerinin % 2' sinin tespiti için araçların 2024 Ekim ayına ait marka ve model yılının listesi sunulması gerekmektedir.	Tek ortağın sunması yeterlidir.

“ düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Araçlara İlişkin Teknik Özellikler ve Donanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde“4.10 2. Grup Binek (25 Adet)ait teknik özellikler ve donanımlar aşağıdaki şekilde olacaktır.

4.10.1 Model yılı 2019 ve üzeri olacaktır.

4.10.2 Araçlar en fazla 50.000 (elli bin)KM de olacaktır.

4.10.3 Aracın Yakıtı Benzin olacaktır

4.10.4 Motor hacmi 1330-1502 CC arası olacaktır.

4.10.5 Araçlar otomatik şanzıman olacaktır.

4.10.6 Araçların beygir gücü en az 130 -140 HP arası olacaktır.

4.10.7 Araçların yakıt deposu hacmi en az 45 L olacaktır.

4.10.8 Araçların bagaj hacmi 500 - 520 L arası olacaktır.

4.10.9 Park sensörlü-yokuş kalkış desteği - Yol bilgisayarı - Lastik basınç kontrol sistemi-start- stop-far sensörlü -hız sabitleyici olacaktır.

4.10.10 Ön yan cam aynaları elektrikli, arka cam aynaları elektrikli, yan dikiz aynaları elektrikli ayarlana bilir, ısıtmalı olacaktır.

4.10.11 Kiralanacak araçlarda gündüz farları ile sis farı olacak.

4.10.12 Minimum 4 hava yastığı olacaktır.

4.10.13 Klimalı olacaktır.

4.10.14 En az 16 alışım jantlar(205/55/R16) olacaktır.

4.10.15 Hidrolik direksiyon olacaktır.

4.10.16 EBD ile desteklenmiş ABS fren sistemi olacaktır.

4.10.17 Dört cam otomatik olacaktır.

4.10.18 Bluetooth olacaktır. 4.10.19 Araçlar sedan olacak.

4.10.20 Yakıt ve çalıştırılacak şoförler İdareye aittir.” “düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin tekliflerin elektronik ortamda alındığı araç kiralanması işi olduğu, ihaleye 15 isteklinin katıldığı, başvuru sahibi de dâhil 14 isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, başvuru sahibinin teklifinin kasko değer listesinde yer alan 2.grup binek araçların yerli özelliğine sahip olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Altındemir İnşaat Otomotiv ve Turizm Ticaret Sanayi Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde 1. grup binek, 2. grup binek, 3.grup binek ve hafif ticari araçların Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan kasko değerinin % 2' sinin tespiti için araçların 2024 Ekim ayına ait marka ve model yılının listesinin sunulmasının istendiği, Teknik Şartname’nin 4.10’uncu maddesinde de 2.grup binek araçların özelliklerine yer verildiği tespit edilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından yeterlik bilgileri tablosuna kasko değer listesinin yüklendiği, söz konusu listede 2.grup binek araçlar için 2020 MODEL Renault-Oyak Marka  Mergane Sedan Icon 1.3 TCE EDC 140  aracın teklif edildiği, idarece 2. Grup araçların yerli özelliğine sahip olmadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi gereğince yedinci maddede sayılan belgeler dışındaki belgelerin tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınamayacağının düzenlendiği, dolayısıyla anılan maddede yer verilmeyen herhangi bilgi/belgenin yeterlik kriteri olarak dikkate alınamayacağı, araçlarınyerli   katkı oranına ilişkin olarak yedinci maddede herhangi bir yeterlik kriteri öngörülmediği, bu çerçevede başvuru sahibinin beyan ettiği araçların yerli oranını sağlamadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, başvuru sahibi tarafından itirazen şikayet dilekçesinde “Teknik Şartname’nin 4.10.2’nci maddesinde istenen 25 aracın tek bir markayı işaret ettiği, 2019 model ve üstü yerli özelliğe sahip aracın bulunmadığı,2019-2024 yılları arasında hibrit yakıtlı araçların bulunduğu, bu araçlarında tam olarak istenen özelliği sağlamadığı”şeklinde iddialara yer verdiği görülmüş olup, söz konusu iddiaların ihale dokümanına yönelik olduğu anlaşılmıştır. Anılan iddialara yönelik şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunun ihale dokümanının indirildiği tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ve her hâlükârda ihale tarihinden üç iş günü öncesine kadar (27.11.2024) yapılması gerekirken bu tarihler geçtikten sonra 13.12.2024 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunun süresinde bir başvuru olmadığı anlaşıldığından, anılan iddiaların süre yönünden reddedilmesi gerekmektedir.

Yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde, başvuru sahibinin teklifinin araçların yerli   katkı oranına ilişkin olarak değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde“Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.”hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

İsteklilerden Efa Turizm ve Seyahat Acentası Limited Şirketi ve Tuncay Nakliyat Hayvancılık Seyahat Turizm Otomotiv Petrol İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin de kasko değer listesinde yer alan 2.grup binek araçların yerli özelliğine sahip olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan değerlendirmeler neticesinde, araçların yerli   katkı oranına ilişkin olarak yedinci maddede herhangi bir yeterlik kriteri öngörülmediği, bu çerçevede isteklilerin beyan ettiği araçların yerli oranını sağlamadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, isteklilerden Giray Turizm Petrol Ürünleri Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketi’nin teklifinin de araçların yerli oranını sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmekle birlikte, anılan isteklinin teklifinin başka gerekçelerle de değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşıldığından, anılan istekli yönünden düzeltici işlem tesis edilmesine gerek bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Efa Turizm ve Seyahat Acentası Limited Şirketi ve Tuncay Nakliyat Hayvancılık Seyahat Turizm Otomotiv Petrol İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile başvuru sahibi Mebaş Grup Filo Kiralama Kurumsal Hizmetler San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması vebu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.