Dava Konusu | Kamu İhale Kurumu, Batman İl Sağlık Müdürlüğü'nün idrar analizörü ihalesine yapılan itirazı reddetti. Kararda, teknik şartnamedeki düzenlemelerin rekabeti engelleyici olmadığı ve idarenin takdir yetkisi kapsamında olduğu belirtildi. |
---|---|
İlgili Mevzuat |
|
İçtihatlar |
|
Temel Gerekçeler |
|
Lehine Karar Verilen Taraf | Batman İl Sağlık Müdürlüğü (Davalı) |
Karar Durumu | İtirazen şikayet başvurusu reddedildi. |
Toplantı No | :2024/041 |
---|---|
Gündem No | :32 |
Karar Tarihi | :23.10.2024 |
Karar No | :2024/UH.II-1363 |
BAŞVURU SAHİBİ:
Alice Medikal Sosyal Hizmetler Kırtasiye Taşım. Petrol San. Taah. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Batman İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1119591İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri İçin İdrar Analizörleri Puan Karşılığı Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Batman İl Sağlık Müdürlüğütarafından17.09.2024tarihindepazarlık usulüile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri İçin İdrar Analizörleri Puan Karşılığı Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarakAlice Medikal Sosyal Hizmetler Kırtasiye Taşım. Petrol San. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin13.09.2024tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince03.10.2024tarih ve164256sayı ile Kurum kayıtlarına alınan02.10.2024tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak2024/1189-01sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin C.6 maddesinde yapılan‘’Kimyasal cihazların çalışma prensibi reflektans fotometre, mikroskobi cihazların çalışma yöntemi flowcell görüntüleme, alan görüntüleme veya floresan akış sitometrisi yöntemlerinden birisi olmalıdır. Flow cell görüntüleme yöntemi kullanan sistemler her bir örnekten en az 300 fotoğraf çekebilmelidir ve hücrelerin akışı sırasında sheat veya lamina sıvısı kullanmalıdır. Teklif edilen cihazlara bir seferde ek bir aparata ihtiyaç duymadan en az 60 numune yüklenebilmelidir. Alan görüntüsü veren sistemler kontaminasyonu önlemek için disposable örnekleme alanları kullanmalıdır veya en az 10 adet yıkamalı küvet kullanmalı ve her örnekte sediment üzerinden en az 15 alan görüntüsü izlenmelidir. Floresan akış simotresi yöntemi ile çalışan cihazlarda gerektiğinde numunelerde dijital görüntüleme yapılabilmelidir.’’düzenlemesinde yer verilen“Teklif edilen cihazlara bir seferde ek bir aparata ihtiyaç duymadan en az 60 numune yüklenebilmelidir.”özelliğinin ve aynı Şartname’nin B.4. maddesinde yapılan“Cihazların hepsi için en az iki seviye iç (internal) kalite kontrol sağlanmalıdır. Tam otomatik cihazlar için (mikroskobik ve kimyasal kısımlar için ayrı ayrı) kontrol sağlanmalıdır. Mikroskopi kontrolünde mutlaka RBC ve WBC parametreleri olmalıdır. Kontrol ve kalibrasyon sonuçları istenildiğinde cihazlardan çıktı olarak alınabilmeli ve hastane otomasyon sistemine aktarabilmelidir. Tüm cihazlara ait kontrol ve kalibratör solüsyonları firma tarafından sağlanmalıdır. Laboratuvar sorumlusu gerekli gördüğü takdirde ilave farklı iki seviyeli bir iç kalite kontrol solüsyonu isteyebilir.’’düzenlemesinde yer verilen“Mikroskopi kontrolünde mutlaka RBC ve WBC parametreleri olmalıdır.”özelliğinin belli bir marka ve modele avantaj sağladığı, bu düzenlemeler sebebiyle firmalarının ihaleye katılamadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…”hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde“İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.”hükmü,
Teknik Şartname’nin C.6 maddesinde‘’Kimyasal cihazların çalışma prensibi reflektans fotometre, mikroskobi cihazların çalışma yöntemi flowcell görüntüleme, alan görüntüleme veya floresan akış sitometrisi yöntemlerinden birisi olmalıdır. Flow cell görüntüleme yöntemi kullanan sistemler her bir örnekten en az 300 fotoğraf çekebilmelidir ve hücrelerin akışı sırasında sheat veya lamina sıvısı kullanmalıdır. Teklif edilen cihazlara bir seferde ek bir aparata ihtiyaç duymadan en az 60 numune yüklenebilmelidir. Alan görüntüsü veren sistemler kontaminasyonu önlemek için disposable örnekleme alanları kullanmalıdır veya en az 10 adet yıkamalı küvet kullanmalı ve her örnekte sediment üzerinden en az 15 alan görüntüsü izlenmelidir. Floresan akış simotresi yöntemi ile çalışan cihazlarda gerektiğinde numunelerde dijital görüntüleme yapılabilmelidir.’’düzenlemesi,
Anılan Şartname’ninB.4. maddesinde“Cihazların hepsi için en az iki seviye iç (internal) kalite kontrol sağlanmalıdır. Tam otomatik cihazlar için (mikroskobik ve kimyasal kısımlar için ayrı ayrı) kontrol sağlanmalıdır. Mikroskopi kontrolünde mutlaka RBC ve WBC parametreleri olmalıdır. Kontrol ve kalibrasyon sonuçları istenildiğinde cihazlardan çıktı olarak alınabilmeli ve hastane otomasyon sistemine aktarabilmelidir. Tüm cihazlara ait kontrol ve kalibratör solüsyonları firma tarafından sağlanmalıdır. Laboratuvar sorumlusu gerekli gördüğü takdirde ilave farklı iki seviyeli bir iç kalite kontrol solüsyonu isteyebilir.’’düzenlemesinde yer verilen“Mikroskopi kontrolünde mutlaka RBC ve WBC parametreleri olmalıdır.”düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından; kendilerinin ya da başka firmaların ihaleye katılımının sağlanması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda hüküm altına alınan temel ilkelere uygunluğun temin edilmesi amacıyla Teknik Şartname’nin C.6 ve B.4 maddelerinde yer verilen bazı özelliklere ilişkin düzenlemelerin madde metinlerinden çıkartılarak, ihale konusu iş kapsamında teklif edilecek cihazların bu özelliklere sahip olması koşulunun kaldırılmasının talep edildiği, şayet anılan Şartname’deki bahse konu düzenlemelerin mevcut haliyle kalması ve ihalenin bu şekilde devam etmesi durumunda söz konusu düzenlemelerin tek firmaya ait spesifik özellikleri içerdiği ve bu nedenle ihaleye tek firmanın iştirak edeceği iddia edilmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, teknik şartnamelerdeki teknik kriterlerin verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması, ayrıca bu şartnamelerde belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilmemesi ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmemesi gerektiği, ayrıca 4734 sayılı Kanun’un temel ilkeleri çerçevesinde rekabetin yanı sıra ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasının da sağlanması yükümlülüğünün idarelere getirildiği görülmüştür.
İdarelerin rekabeti engellemeden istekliler arasında fırsat eşitliğini sağlayarak verimliliğe ve fonksiyonelliğe yönelik ihtiyaçlarını kendilerinin belirleyebileceği ve bu doğrultuda tespit edilen ihtiyaçlar için ihalelere çıkabileceği, ancak idarelerce belirlenen bu ihtiyaçların sorgulanmasının ise yerindelik denetimi kapsamında yer alacağı anlaşılmıştır.
Bu bağlamda, idarelerin gerek ihtiyacı olan malın tespiti, gerek ihale konusu alımın niteliklerini dikkate alarak teknik şartnamelerde hangi kriterleri belirleyip belirleyemeyecekleri, gerekse de belirledikleri kriterlerin ihtiyacı karşılamada yeterli olup olmadığı noktasında belli bir serbestiye sahip olduğu açıktır. Ancak, alımın konusuna ilişkin teknik kriter ve özellikleri belirleme hususundaki bu takdir yetkisi yukarıda yer verilen Kanun maddesi ile belli ölçüde sınırlandırılmıştır.
Dolayısıyla, idarece tespit edilmiş olan hizmetin niteliğine ilişkin belirlemelere yönelik Teknik Şartname düzenlemelerinin, hizmet alımının konusunun ve teknik ayrıntılarının idarenin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde hazırlandığı varsayımından hareketle, idarenin ihtiyaçları ve takdir hakkı doğrultusunda yapılan bir idari tasarruf olarak değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Yapılan inceleme ve tespitler neticesinde, başvuru sahibi tarafından iddia edilen hususların kendilerinin ya da başka firmaların ihaleye katılımının önünün açılması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda hüküm altına alınan temel ilkelere uygunluğun temin edilmesi amacıyla başvuru dilekçesinde yer verilen şekilde değiştirilmesi talebini içerdiği ve bu doğrultuda talep edilen şekilde değişiklik yapılmaması halinde anılan Şartname’deki söz konusu düzenlemelerin tek bir firmaya ait spesifik özellikleri nedeniyle tek bir firmanın ihaleye katılmasına yol açacağı ileri sürülmüştür. Ancak başvuru sahibi tarafından ihale dokümanında değiştirilmesi istenilen mevcut düzenlemelerin açık bir şekilde hangi marka veya modeli işaret ettiğine ilişkin bir iddiada bulunulmadığı gibi Teknik Şartname’nin iddia konusu edilen maddeleri yönünden hangi firmanın spesifik özelliklerini taşıdığına dair somut bir şekilde firma adı ya da marka/model belirtilmediği, ihtiyacın en doğru şekilde ihtiyaç sahibi idarece tespit edilebileceği gibi idarelerin ihtiyaçlarını ve bu ihtiyaçları karşılayacak teknik kriterleri belirleme noktasında belli bir marka veya modeli işaret etmediği sürece takdir yetkilerinin bulunduğu, piyasadaki bütün markalarla/modellerle ihaleye teklif verilmesinin temin edilmesinin mümkün olmadığı ve bir markanın/modelin ihaleye katılımının sağlanmaması durumunda rekabetin oluşmayacağı ya da tek firmanın katılabileceğine ilişkin tek kriter olarak dikkate alınmasının sağlıklı olmayacağı, başvuru sahibi tarafından dilekçesinde yer verildiği şekilde değiştirilmesi istenilen Teknik Şartname maddelerinin de idarenin ihtiyacını değiştirebileceği ve başka istekliler açısından itiraz konusu edilebileceği hususları birlikte değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde“Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.”hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde"başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.