Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/6524 E. , 2023/6612 K.

"İçtihat Metni"

T.C.

D A N I Ş T A Y

SEKİZİNCİ DAİRE

Esas No : 2020/6524

Karar No : 2023/6612

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Müdürlüğü

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Bursa İli, Orhaneli İlçesi, ... Köyü sınırları içerisinde bulunan S:... ruhsat numaralı maden sahasına tahakkuk eden 2018 yılı işletme ruhsat bedelinin ödenmediğinden bahisle maden işletme ruhsatının iptaline ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının KEP adresine gönderilen … tarih ve E…. sayılı ikinci bildirim yazısının teslim edildiği 31.10.2018 tarihi itibariyle KEP adresinin aktif olduğu görülmekte ise de, Maden Kanunu'nun 13/1. maddesinde öngörülen … tarih ve E…. sayılı ilk bildirim yazısının davacının KEP adresine gönderildiği 09.03.2018 tarihi itibariyle davacının KEP adresinin aktif olma zorunluluğu bulunmadığından, aktif olmayan KEP adresine tebliğle yetinilerek Tebligat Kanununda öngörülen tebligat usullerine göre tebligat yapılmaksızın tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, KEP adresinin davalı idareye ibrazı ve aktivasyon işleminin yapılmasının tamamen ruhsat sahibinin yükümlüğünde olduğu, ilk eksiklik yazısının davacının kendi sorumluluğundaki KEP aktivasyon işlemini yapmamış olmasından dolayı iletilememesi halinde dahi ikinci eksiklik yazısının (31/10/2018 tarih ve 448779 sayılı yazı) 31/10/2018 tarihinde KEP adresine iletildiği ve 05/11/2018 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, davacının bu eksiklik yazısının da tebliğine rağmen eksiklikleri gideremediği ve ruhsatın Kanuna uygun olarak iptal edilmesine sebebiyet verdiği, Maden Kanunun 24. maddesi gereği eksikliklerin nasıl tamamlanacağı, verilen süreler ile yaptırımların belli olduğu, madencilik faaliyetleri yapan basiretli bir tacirin Maden Kanunundaki bu hususlardan habersiz olmasının düşünülemeyeceği, işletme ruhsatı talebinde bulunan ruhsat sahibinin tahakkuk etmiş ruhsat bedelini yatırması gerektiğini bilmesi gerektiği, ancak Kanundan doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemiş olması nedeniyle ruhsatın Kanuna uygun olarak iptal edildiği, tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Bursa İli, Orhaneli İlçesi, ... Köyü sınırları içerisinde bulunan S:… ruhsat numaralı maden sahasına ilişkin işletme projesinin … tarih ve … sayılı dilekçe ekinde davalı idareye tevdi edildiği, ardından sahaya işletme ruhsatı düzenlenmesinin uygun bulunduğu, işletme projesinin verilmesinin ardından süresi içerisinde ödenmeyen ruhsat bedelinin bildirim üzerine 3 ay içerisinde yatırılması gerektiğine ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare yazısının 14.03.2018 tarihinde davacının KEP adresine tebliğ edildiği, yapılan tebligat üzerine davalı idarece söz konusu mali eksikliğin tamamlanmadığı tespit edildiğinden, davacıya idari para cezası uygulanarak ikinci kez 3 aylık süre verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare yazısının 05.11.2018 tarihinde KEP adresine tebliğ edildiği, eksikliğin bu süre içerisinde de tamamlanması nedeniyle davalı idarenin … tarih ve E…. sayılı yazısı ile mali eksiklik sebebiyle maden işletme ruhsatının iptali üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:

3213 sayılı Maden Kanunu'nun "Ruhsat bedeli, cezalar ve diğer yaptırımlar:" başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasında, "Yürürlükteki ruhsatlar için her yıl ocak ayının sonuna kadar ruhsat bedelinin tamamının yatırılması zorunludur. İşletme ruhsat bedelinin %70’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, %30’u çevre ile uyum planı çalışmalarını gerçekleştirmek üzere ruhsatı veren idarenin muhasebe birimi hesabına aktarılmak üzere Bakanlığın belirlediği bankada açılacak teminat hesabına yatırılır. I. Grup (a) bendi madenlerin ruhsat bedelleri ise, büyükşehir belediyesi dışındaki illerde il özel idaresi hesabına yatırılır. Ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması hâlinde 20.000 TL idari para cezası verilir ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması istenir. Bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edilir. (....)" hükmüne, aynı Kanunun 24. maddesinde; "I. Grup (b) bendi ve II. Grup (a) ve (c) bendi madenler için ihale bedelinin yatırılmasından itibaren iki ay içinde, diğer maden grupları için arama ruhsat süresi sonuna kadar, yetkilendirilmiş tüzel kişilerce maden mühendisinin sorumluluğunda hazırlanmış işletme projesi ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğe verilir. Proje ile birlikte projenin uygulanabilmesi için gerekli olan mali yeterliliğine ilişkin belgeler ve genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına işletme ruhsat taban bedelinin yatırıldığına dair belgenin Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Aksi hâlde talep reddedilir. Projedeki teknik eksiklikler, 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge ve işletme ruhsat bedeli yapılan bildirimden itibaren üç ay içinde tamamlanır. Eksikliklerini verilen sürede tamamlamayanlara 20.000 TL idari para cezası uygulanarak süre üç ay daha uzatılır. Bu süre sonunda eksikliklerini tamamlamayanların talepleri kabul edilmez ve yatırılan işletme ruhsat bedeli iade edilir. Taleplerin uygun görülmesi hâlinde bir ay içinde işletme ruhsatı düzenlenir. Süre uzatım işlemlerinde birinci fıkra ve bu fıkra hükümleri uygulanır..." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Uyuşmazlıkta, davacının 31.10.2018 tarihi itibariyle KEP adresinin aktif olduğu görülmekte olup KEP adresine gönderilen … tarih ve E…. sayılı mali eksikliklerin giderilmesi gerektiğine ilişkin ikinci bildirim yazısının davacıya usulüne uygun olarak tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. İlgili işlemde, mali eksikliklerin giderilmesine ilişkin … tarih ve E:… sayılı ilk işlemin davacının KEP adresine tebliğ edildiği hususunun yazılmış olduğu görülmektedir.

Davalı idarenin … tarih ve E…. sayılı ikinci bildirim yazısında, idarece eksikliğin tamamlanması için ilk kez süre veren … tarih ve E:… tarihli yazısından söz edilerek, ikinci kez üç aylık sürenin verildiği bildirilmiş olmasına rağmen, ilgili yazının tebliğ alınmış sayılan 05.11.2018 tarihinde, davacı tarafından bu yazının içeriğinde yer alan ilk yazının tebligatına itiraz edilmediği, eksiklilklerin tamamlanmaması üzerine, idarece ruhsatın iptaline karar verildiği sabittir. Davacı tarafından ruhsatın iptaline ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, ilk yazının usulüne uygun tebliğ edilmediği bu nedenle kanunda yer alan iki kez üç aylık süre veren hükmün sadece bir tanesinden yararlanabildiği iddia edilmekteyse de, bu itirazın ikinci yazının tebliğ alındıktan sonra yapılması gerekirken yapılmadığı, dolayısıyla davacının ilk eksiklik yazısından haberdar olduğunun kabulü gerekeceği sonucuna varılmıştır.

İşletme ruhsatı talebinde bulunan ruhsat sahibinin tahakkuk eden ruhsat bedelini ödemesi gerektiği şüphesiz olup, davacının Kanundan doğan yükümlülüğünü, ruhsatın iptal edilmesi aşamasına kadar yerine getirmemiş olduğu sabittir.

Bu durumda, Bursa İli, Orhaneli İlçesi, ... Köyü sınırları içerisinde bulunan S:… ruhsat numaralı maden sahasına tahakkuk eden 2018 yılı işletme ruhsat bedelinin ödenmediğinden bahisle maden işletme ruhsatının iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki ... İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,

2. … Bölge İdare Mahkemesi . . . İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,

4. Kesin olarak 30/11/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.