Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2023/2392 E. , 2023/3957 K.

"İçtihat Metni"

T.C.

D A N I Ş T A Y

YEDİNCİ DAİRE

Esas No : 2023/2392

Karar No : 2023/3957

TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Bakanlığı adına … (…) Gümrük Müdürlüğü

VEKİLİ: Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI): … Mağazacılık Hizmetleri Ticaret Anonim Şirketi

VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava Konusu İstem: Davacı adına 2017 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 30 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle fazladan ödendiği ileri sürülen gümrük ve ilave gümrük vergileri ve bu vergilerin matraha eklenmesi suretiyle hesaplanan katma değer vergilerinin 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. madde uyarınca iadesi isteminin reddine dair karara vaki itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen tutarın hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine hükmedilmesi istemiyle dava açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, olayda, dava konusu işlemin; beyannameler eki taşıma senedi yükleme tarihinin 31/12/2016 tarihinden önce (31/12/2016 olduğu) olmadığından bahisle iade talebi reddedilen beyanname/beyanname kalemlerine ilişkin kısmı yönünden; eşyanın 2017/9781 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının yürürlüğe girdiği 01/01/2017 tarihinden önce, 31/12/2016 tarihinde, deniz taşıtına yüklenip yola çıktığı, davacı şirketin geçici 1. madde hükümlerinden faydalandırılmaması ''hukuki güvenlik ilkesinin'' temeli olan ''hukuk devleti ilkesini'' zedeleyeceğinden, işlemin bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı, dava konusu işlemin taşıma senetleri ve mahreç ülke ihracat beyannamelerinin konsolosluk onaylı olmadığından bahisle iade talebi reddedilen beyanname/beyanname kalemlerine ilişkin kısmı yönünden; 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. maddeye göre, 31/12/2016 tarihinden önce Türkiye'ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış eşya için maddede sayılan diğer şartların sağlanması halinde istisna hükümlerinden faydalanılacağı, ilgili düzenlemede taşıma belgesinin konsolosluk onaylı olması şartı bulunmazken, davalı idarece onay şartı aranması suretiyle iade hakkının sınırlandırılması hukuka aykırı olacağından, işlemin bu kısmının da hukuka aykırı olduğu, dava konusu işlemin orijinal Form A belgesinin bulunmadığından bahisle iade talebi reddedilen beyanname/beyanname kalemlerine isabet eden kısmına gelince, ithal eşyasının Bangladeş menşeli olduğunu gösterir Form A belgelerinin dava dilekçesine eklendiği, davacı tarafından belgelerin beyanname ekinde sunulduğunun belirtilmesine karşın, davalı idarece bu konuda araştırma yapılmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin bu kısmında da hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, fazladan ödenen vergilerin tahsil tarihinden itibaren işleyecek tecil faiziyle birlikte iadesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararda geçen "tecil faiziyle birlikte davacıya iadesine" ibaresi "yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine" şeklinde düzeltilmek suretiyle, istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Yükümlü aleyhine düzenleme içeren mevzuat değişikliklerinde başlamış işlemlere ilişkin olarak geçici maddenin bulunmaması halinde hukuki öngörülebilirlik ilkesinin zedelendiğinden bahsetmek mümkün ise de, bulunması halinde geçici madde hükümlerinin uygulanması gerektiğinden, temyize konu kararın dava konusu işlemin taşıma senedi tarihi 31/12/2016 olan beyannamelere/beyanname kalemlerine isabet eden kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının bozulması, kalan kısımlarının ise onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Davacı adına 2017 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 30 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle fazladan ödendiği ileri sürülen gümrük ve ilave gümrük vergileri ve bu vergilerin matraha eklenmesi suretiyle hesaplanan katma değer vergilerinin 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. madde uyarınca iadesi isteminin reddine dair karara vaki itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen tutarın hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine hükmedilmesi istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

11/03/2017 tarih ve 30004 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01/01/2017 tarihinde yürürlüğe giren 2017/9781 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının 3. maddesi ile 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. maddenin 1. fıkrasında, 31/12/2016 tarihinden önce Türkiye’ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış olan eşyanın en geç 14/2/2017 tarihine kadar (14/2/2017 dâhil) ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edilmiş veya gümrük mevzuatı çerçevesinde özet beyanın verilmiş olması halinde, gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harcın hesaplanmasında yükümlünün talebi üzerine 14/12/2015 tarihli ve 2015/8306 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar hükümlerinin uygulanacağı; 2. fıkrasında, birinci fıkrada yer alan hükümler çerçevesinde yapılan başvurularda 12/12/2016 tarihli ve 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Kararın lehte hükümlerinin uygulanacağı; 3. fıkrasında, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içerisinde başvurulması kaydıyla; birinci fıkra kapsamına giren eşyaya ilişkin olarak tahsil edilmiş gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harcın; gümrük vergilerinin iadesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yükümlüsüne iade olunacağı düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Her ne kadar ilk derece mahkemesince verilen kararın, 31/12/2016 tarihinde yüklenen eşyanın 2017/9781 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının yürürlüğe girdiği 01/01/2017 tarihinden önce deniz taşıtına yüklenip yola çıktığı, anılan Kararla 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. maddeden davacı şirketin faydalandırılmamasının ''hukuki güvenlik ilkesi"nin temeli olan ''hukuk devleti ilkesi"ni zedeleyeceği gerekçesiyle işlemin bu kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yönelik istinaf başvurusu reddedilmiş ise de, olayda taşıma belgelerinin 31/12/2016 tarihinde düzenlendiği ve bu tarihten önce düzenlenme koşulunun sağlanmadığı görülmüş olup, anılan Kararın geçici 1. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşılan eşya ile ilgili olarak davacı şirket tarafından yapılan iade talebinin reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, bölge idare mahkemesi kararının anılan kısmının bozulması gerekmektedir.

Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan dava konusu işlemin taşıma senetleri ile mahreç ülke ihracat beyannamelerinin konsolosluk onaylı olmadığı ve orjinal Form A belgesi bulunmadığından bahisle davacının iade talebinin reddine ilişkin kısımlarına isabet eden hüküm fıkraları aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, sözü geçen hüküm fıkralarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,

2. … Bölge İdare Mahkemesi . . . Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:. . . , K:… sayılı kararının, dava konusu işlemin taşıma senedi tarihi 31/12/2016 olan beyanmelere/beyanname kalemlerine isabet eden kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,

3. Kararın, iptale ilişkin diğer hüküm fıkralarının ise ONANMASINA,

4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere, dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,

5. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 18/10/2023 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:

Davalı idare tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bölge idare mahkemesi kararının dava konusu işlemin beyannameler eki taşıma senedindeki yükleme tarihinin 31/12/2016 tarihinden önce (31/12/2016 olduğu) olmadığından bahisle iade talebi reddedilen beyanname kalemlerine isabet eden kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden, temyiz isteminin bu yönden de reddi ile kararın anılan hüküm fıkrasının onanması gerektiği oyu ile Dairemiz kararının bozmaya ilişkin hüküm fıkrasına katılmıyorum.