Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2023/1253 E. , 2023/4357 K.

"İçtihat Metni"

T.C.

D A N I Ş T A Y

ONÜÇÜNCÜ DAİRE

Esas No:2023/1253

Karar No:2023/4357

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Limited Şirketi

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: İçişleri Bakanlığı Sahil Güvenlik Komutanlığı'nca … tarihinde gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı "235 Kalem Hava Yedek Malzemesi Alımı" ihalesinin 19 kalemi üzerinde kalarak sözleşme imzalanan davacı şirket tarafından, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan, "Sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek" fiilini işlendiğinden bahisle 2 (iki) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 26/02/2021 tarih ve 31407 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu ihalenin 19 kalemi üzerinde kalan ve sözleşme imzalanan davacı şirketin, sözleşme konusu 19 kalem hava yedek malzemesinin 3 kaleminin Endonezya'da kurulu şirket ile anlaşma yapılarak ürünün gümrük idaresinde gerçekleşen işlemlerden sonra sözleşme tarafı olan idareye teslimi sonrası ... parça numaralı "INDICATOR LIQUID QUANTITY" isimli uçak malzemesinin tedariki için muayene ve kabul komisyonunca yapılan denetim üzerine düzenlenen 29/01/2021 tarihli teknik rapor ile malzemenin fiziksel olarak yıprandığı ve boyalı olduğunun tespit edildiği, davacı şirketin ibraz ettiği EASA Form 1 belgesinde malzeme durumunun "new" (yeni) olarak belgelendiği, belgenin doğruluğunun malzemeyi üreten Aerospace Engineering Group SL (AEG) şirketinden teyit edildiği ancak AEG unvanlı şirket tarafından belgenin şirketlerine ait olmadığı, belge üzerinde değişiklik yapıldığı, aslı sunulan belgeye göre malzemenin "repaired" (onarılmış) olduğunun bildirilmesi üzere malzeme kabulünün yapılmadığı, bunun üzerine, davacı şirketin sahte belge kullandığı gerekçesiyle iki yıl süreyle ihalelere katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği; davacı tarafından bahse konu uçak malzemesinin içindeki EASA formu ile birlikte paketli vaziyette 15/01/2021 tarihinde davalı idareye sevk edilerek kabul muayenesinde bulunmayacağının bildirildiği, davacı tarafından tedarik edilen malzemenin yeni olduğunu belgeleyen başkaca bir bilgi ve belgenin dava dosyasına sunulmadığı, sözleşmenin feshi işlemine karşı adli yargıda açılmış bir dava bulunmadığı, ihaleye ait sözleşmede sahte belge kullanımı hâlinde iki yıl ihalelere katılmaktan yasaklama işlemi tesis edileceği yönündeki hüküm ile fiillere karşılık uygulanacak yaptırımın öngörülebilirliğinin sağlandığı, ihale konusu malzemenin (uçak yakıt göstergesi) niteliği gözetildiğinde 2 (iki) yıl süreyle tesis edilen ihalelerden yasaklamaya yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, sözleşmenin tarafı olan idarece sahte belge kullanımına yönelik yasak fiil hâlinin oluştuğunun 29/01/2021 tarihinde tespit edildiği, 03/02/2021 tarihinde davalı idareye bildirilmesi üzerine 05/02/2021 tarihinde davacı ile imzalanan sözleşme feshedilerek 45 günlük kanuni süre içinde 22/02/2021 tarihli Olur ile yasaklama işleminin tesis edildiği anlaşıldığından, davacının yasaklama kararının usulüne uygun olarak tesis edilmediği iddiasına itibar edilmediği belirtilmiştir.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, üretici şirket tarafından gönderilen form belgesi ile malzeme kutusu içinden çıkan form belgesinin form izleme numaralarının farklı olduğu, davalı idarece üretici şirketle yapılan yazışmalarda söz konusu farklılığın nedeninin sorulmadığı, bu duruma ilişkin herhangi bir inceleme yapılmadan iki ayrı ürün numarasının tek bir ürün gibi değerlendirildiği, yasaklılık kararının ilgili merci tarafından verilmediği, 4735 sayılı Kanun'da düzenlenen sürelere riayet edilmeden işlemin tesis edildiği, ihalenin tamamlanması ve sözleşmenin imzalanması sürecinde üzerlerine düşen sorumluluğun yerine getirildiği, malzemenin tüm evraklarının malzemeyle birlikte paket içerisinde geldiği, bu evraklara gümrük işlemi tamamlanıp malzeme teslim edilene kadar erişimin bulunmadığı, sahtecilik yapıldığı söylenen belgelere yönelik kendilerine kusur izafe edilmesinin hukuka aykırı olduğu, malzemeye ilişkin gümrük beyannamesinde malzemenin "kullanılmamış" olduğuna ilişkin ibare bulunduğu, üretici şirketle hiçbir ilgilerinin bulunmadığı, malzemenin tedariki için Endonezya menşeli bir tedarikçi şirket ile sözleşme imzaladıkları, malzemenin ve form belgesinin üretici şirket tarafından gönderildiği, Şartname'de düzenlenmesine rağmen ürünü düzeltme imkânının tanınmadığı, düşük bedelli bir ürün için sözleşmenin tamamının feshedilmesinin ve 2 yıl süreyle ihalelerden yasaklanmasının ölçülülük ve hakkaniyete aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, İmza Yetkileri Yönergesi kapsamında ihalelerden yasaklamaya ilişkin yetkinin Sahil Güvenlik Komutanı'na devredildiği, dava konusu işlemin 4735 sayılı Kanun'un 26. maddesinde düzenlenen sürelere uygun bir biçimde tesis edildiği, idareye sunulan belgelerin sorumluluğunun yükleniciye ait olduğu, davacının iddia ettiği gibi belgeyi yurt dışından başka bir şirket düzenlemiş olsa dahi sahte belge kullanılmasının ihaleden yasaklama için yeterli olduğu, şirketin üst sınırdan yasaklanması konusunda sözleşmede belirtilen sürelerin uygulandığı, yüklenicinin sözleşme hükümleri uyarınca malzemeyi kontrol ettikten sonra seri numarası bazında imalatçı belgeleri ile birlikte göndermesi gerektiği, gümrük aşamasına kadar malzemeye ve belgeye erişimi olmayan davacının bu aşamadan malzemenin teslimine kadar erişiminin bulunduğu, idarenin muayeneye davet yazısına rağmen yüklenicinin fiziksel muayeneye katılmayacağını bildirdiği, gümrük beyannamesinde malzemenin kullanılmamış olduğu belirtilen kısmının beyanda bulunan şirket veya temsilcisi tarafından düzenlediği, malzemenin yeni olduğuna ilişkin herhangi bir belgenin idareye sunulmadığı, davacının sözleşme imzaladığı şirketten belgeye ve malzemeye ilişkin açıklama isteyerek bu konuda girişimlerinden idareyi bilgilendirmediği, orijinal belge ile sahte belgenin takip numarası arasındaki farklılığın belgede tahrifat yapılırken takip numarasında da tahrifat yapılmasından kaynaklandığı, her iki belgede de malzemenin adının, parça numarasının ve seri numarasının aynı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin reddine, 2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi . . İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA, 3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine, 5. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi . . . İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın . . . İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 30/10/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.