Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2023/4555 E. , 2023/4029 K.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2023/4555
Karar No : 2023/4029
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : 39. Mekanize Piyade Tugay, ... Hudut Taburu 2. Hudut Bölük Komutanlığında piyade sözleşmeli er olarak görev yapan davacının, 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu'nun 6. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendi gereğince, toplamda 33 gün hizmet yerini terk etmeme cezasına mahkum edildiğinden bahisle, 07/12/2018 tarihi itibarıyla disiplinsizlik nedeniyle sözleşmesinin feshine ilişkin işlemin iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; uyuşmazlıkta, dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacı hakkında toplam 33 gün hizmet yerini terk etmeme ve bir adet uyarma cezasının verildiği, söz konusu hizmet yerini terk etmeme cezalarının farklı tarihlere ait "izin süresini geçirmek" fiilline ilişkin olduğu, söz konusu cezalara karşı dava açılmadığı, dolayısıyla disiplinsiz bir personel olduğu kanaatine varılan davacı hakkında tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; davacıya disiplin cezası verilmesine ilişkin işlemlerin tarih ve içerikleri ile istinafa konu kararda yer alan işlem tarihlerinin incelenmesi sonucunda, "beş gün hizmet yerini terk etmeme" cezası verilmesine ilişkin 1195 sayılı işlem ile, "altı gün hizmet yerini terk etmeme" cezası verilmesine ilişkin 1196 sayılı işlem tarihlerinin …, … tarih ve … sayılı işlem ile verilen disiplin cezasının da "on gün" şeklinde düzeltilmesi suretiyle, toplamda 33 gün hizmet yerini terk etmeme cezası aldığı tespit edilen davacı hakkında tesis edilen işleme karşı açılan davanın reddi yolundaki mahkeme kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf isteminin düzeltmeler yapılarak reddine kesin olarak karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Sözleşme feshinin de bir nevi disiplin cezası niteliğini taşıdığı ve kamu görevinden çıkarılma sonucuna yol açtığı, bu nedenle istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararın temyiz incelemesine tabi olduğu, olayda başvuru süresinin yanlış gösterilmesi ya da hiç gösterilmemesi gibi bir durumdan ziyade temyiz başvurusu şeklinde bir yolun bulunmadığına ilişkin bir kararın olduğu, idarenin doğru bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden, süre aşımından söz edilemeyeceği, Mahkemenin yanıltması sonucunda ortaya çıkan belirsizliğe maruz bırakılmasının, adil yargılanma hakkı bağlamında mahkemeye erişim hakkına açık bir müdahale oluşturduğu, temyizin süresinde olduğu kabul edilip, işin esasına geçilerek karar verilmesi gerektiği, esas yönünden ise; toplamdaki beş ayrı disiplin cezasından dördü, usulüne uygun olarak tebliğ edilmemiş olup, bu disiplin cezalarının ne olduğu ve ne zaman itiraz edilerek dava açılacağının bildirilmediği, disiplin cezalarının üçünün aynı gün verilmesinin de, cezalandırma amacını taşıyarak yetki saptırmasına yol açıldığı, fiillerin her biri açısından son savunmasının alınmadığı, sözleşme feshinin yetkili organ olan kuvvet komutanlığından bizzat onay alınmadan yapıldığından yetki yönünden de hukuka aykırılık taşıdığı belirtilerek, 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu'nun ''Sözleşmenin idarece feshi'' başlıklı 6. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulması gerektiği ileri sürülmüştür.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Kesin olarak verilen Mahkeme kararına karşı temyiz kanun yolu açık olmadığından, davacının isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davacının Anayasaya aykırılık iddiası yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun ''Temyiz'' başlıklı 46. maddesinde; Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin maddede sayılan davalar hakkında verdikleri kararların, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği, ''Temyiz dilekçesi'' başlıklı 48. maddesinin altıncı fıkrasında; temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapılması veya kesin bir karar hakkında olması halinde de kararı veren merciin, temyiz isteminin reddine karar vereceği, ilgili merciin bu kararları ile bu maddenin 2. fıkrasında belirtilen temyiz isteminde bulunulmamış sayılmasına ilişkin kararlarına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabileceği, yedinci fıkrasında; temyizin kanuni süre içinde yapılmadığı veya kesin bir karar hakkında olduğunun anlaşıldığı hâllerde, 2. ve 6. fıkralarda sözü edilen kararların, dosyanın gönderildiği Danıştayın ilgili dairesi ve kurulunca, kesin olarak verileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda, Bölge İdare Mahkemelerinin 46. maddede sayılan davalar hakkında verdiği kararların 30 gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmış olup; kanun yoluna başvurma hakkının belli bir süre koşuluna tabi tutulmasıyla, hukuki güvenlik ve istikrarın sağlanması amaçlanmıştır. Aksi halde süre koşulunun bulunmamasının, bu ilkelerin ihlaline yol açacağı açıktır.
Dosyanın incelenmesinden; piyade sözleşmeli er olarak görev yapan davacının, 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu'nun 6. maddesinin 4. fıkrasının (c) bendi gereğince sözleşmesinin feshine ilişkin işlemin iptali ve parasal hak istemiyle açılan davada; Hatay 2. İdare Mahkemesince verilen davanın reddi yolundaki karara yapılan istinaf başvurusunun, Adana Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesince kesin olarak düzeltme yapılmak suretiyle reddine karar verildiği, anılan kararın davacı vekiline 13/10/2021 tarihinde tebliğine karşın, yaklaşık 2 yıl sonra, 12/07/2023 tarihinde Bölge İdare Mahkemesine sunulan dilekçeyle temyiz kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, istinaf kanun yolu sonucunda, kesin olarak verilen bir karar hakkında, davanın taraflarınca, temyiz yolunun açık olduğu düşünülmekte ise, yine kararın tebliğinden itibaren yasal süresi içinde temyiz yoluna başvurulması gerekmekte olup, aksi durum Bölge İdare Mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlara karşı süresiz olarak temyiz kanun yoluna başvurma yolunu açar ki, yasal olarak düzenlenmeyen bu halin kabulü mümkün değildir.
Bu nedenle, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kesin kararının davacı vekiline 13/10/2021 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen, temyiz dilekçesinin 12/07/2023 tarihinde verildiği görülmekle, temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle esastan incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
-
Davacının temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddine,
-
Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
-
Temyiz istemi adli yardımlı olarak incelendiğinden, temyiz giderlerinin davacıdan tahsili için İdare Mahkemesince ilgili tahsil dairesine müzekkere yazılmasına,
-
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi . . . İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın . . . İdare Mahkemesine gönderilmesine, kesin olarak 13/09/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.