Rekabet Kurulu, DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ (Trendyol) hakkında yürütülen soruşturmayı, şirketin sunduğu taahhütler üzerine sonlandırma kararı aldı. Soruşturma, Trendyol'un otomatik fiyatlandırma mekanizmasının Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'u ihlal edip etmediği üzerine yoğunlaşmıştı. İşte kararın detayları ve rekabet hukuku açısından önemi:

Soruşturmanın Arka Planı

Rekabet Kurulu, Trendyol'un otomatik fiyatlandırma mekanizması kullanarak rekabeti kısıtlayıcı davranışlarda bulunup bulunmadığını incelemeye almıştı. Özellikle, satıcılar arasındaki fiyat koordinasyonunu kolaylaştırma ve fiyatların sabitlenmesi potansiyeli taşıyan algoritmik uygulamalar mercek altına alınmıştı.

Trendyol'un Taahhütleri

Trendyol, soruşturma sürecinde Rekabet Kurulu'na bir dizi taahhüt sunarak, rekabet endişelerini gidermeyi amaçladı. Bu taahhütler şunları içeriyor:

1. Otomatik Fiyatlandırma Zorunluluğunun Kaldırılması: Trendyol, satıcılarına otomatik fiyatlandırma mekanizmasını kullanma zorunluluğu getirmeyecek ve bu yönde teşvik sunmayacak.
2. Hedefli Satıcı Kuralının Engellenmesi: Satıcılar, otomatik fiyatlandırma mekanizması içinde belirli rakipleri hedefleyen kurallar tanımlayamayacak.
3. "Buybox Fiyatına Eşitle" Kuralının Kaldırılması: Otomatik fiyatlandırma mekanizmasındaki bu özellik kaldırılarak, fiyatların doğrudan eşitlenmesinin önüne geçilecek. Ayrıca, satıcıların bu kural ile aynı sonucu doğurabilecek benzer ayarlamalar yapması da engellenecek.
4. Buybox Algoritmasında Otomatik Fiyatlandırmanın Dikkate Alınmaması: Trendyol'un Buybox algoritmasında, otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanılması bir kriter olarak değerlendirilmeyecek.
5. Satıcı Verilerinin Gizliliği: Satıcılar, diğer satıcıların hangi ürünlere hangi kuralları uyguladığına dair bilgilere erişemeyecek.
6. Bilgilendirme ve Eğitim: Satıcılara, otomatik fiyatlandırma mekanizmasının özellikleri ve işleyişi hakkında detaylı bilgilendirme yapılacak ve eğitim içerikleri sunulacak.
7. Rekabet Hukuku Eğitimi: Trendyol çalışanlarına, rekabet hukuku konusunda bilinçlendirme eğitimleri verilecek.

Rekabet Kurulu'nun Değerlendirmesi

Rekabet Kurulu, Trendyol'un sunduğu taahhütleri, rekabet sorunlarını gidermeye elverişli, orantılı, kısa sürede uygulanabilir ve etkili buldu. Bu doğrultuda, Trendyol'un taahhütlerini kabul ederek soruşturmayı sonlandırma kararı aldı.

Kurul, özellikle "Buybox Fiyatına Eşitle" kuralının kaldırılmasının, fiyat rekabetini teşvik edeceğini ve koordinasyon riskini azaltacağını vurguladı. Ayrıca, otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımının Buybox algoritmasında bir avantaj sağlamamasının, satıcılar üzerindeki potansiyel baskıyı ortadan kaldıracağı belirtildi.

Kararın Etkileri ve Gelecek Perspektifler

Bu karar, Türkiye'deki e-ticaret platformları ve satıcılar için önemli bir emsal teşkil ediyor. Rekabet Kurulu'nun algoritmik rekabet konusundaki hassasiyeti ve düzenleyici yaklaşımı, sektördeki diğer oyuncular için de yol gösterici olacak.

Hukuki Değerlendirme

• Taahhüt Mekanizması: 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 43. maddesi ve ilgili tebliğler çerçevesinde, taahhüt mekanizması rekabet ihlallerini gidermede etkili bir araç olarak kullanılıyor. Trendyol kararı, bu mekanizmanın işlerliğini ve önemini bir kez daha gösterdi.
• Algoritmik Rekabetin Artan Önemi: Karar, rekabet hukukunun dijitalleşmeyle birlikte ortaya çıkan yeni rekabet sorunlarına uyum sağlama gerekliliğini vurguluyor. Algoritmaların fiyatlandırma, pazarlama ve diğer alanlardaki etkileri, rekabet otoriteleri tarafından yakından takip ediliyor.
• Uyum Programları: Şirketlerin rekabet hukukuna uyum programları oluşturması ve çalışanlarını bu konuda eğitmesi, benzer sorunların önüne geçmek açısından kritik öneme sahip. Trendyol'un taahhütleri arasında yer alan rekabet hukuku eğitimi, bu bilinçlenme çabalarının bir parçası.

Sonuç

Rekabet Kurulu'nun Trendyol kararı, otomatik fiyatlandırma mekanizmalarının rekabet üzerindeki potansiyel etkilerini ele alan önemli bir adım. Şirketin sunduğu taahhütler, rekabeti koruma ve tüketici refahını artırma amacına hizmet ediyor. Bu karar, gelecekteki düzenlemeler ve rekabet hukuku uygulamaları için de bir çerçeve sunuyor.