KİK Kararı: İhale Sürecinde Yasaklılık Durumunun Değerlendirilmesi

Giriş:

Bu makalede, Kamu İhale Kurulu'nun (KİK) 2025/UY.I-708 sayılı kararı çerçevesinde, bir ihale sürecinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren firmanın yasaklılık durumuna düşmesi ve bu durumun ihale sürecine etkileri incelenecektir. Karar, özellikle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun ilgili maddeleri ve idarelerin sorumlulukları açısından önem arz etmektedir.

Olayın Özeti:

Bursa Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (BUSKİ) tarafından gerçekleştirilen "2024/29 Gemlik Umurbey ve İznik Ömerli Kanalizasyon ve Yağmursuyu Hattı İnşaatı Yapım İşi" ihalesinde, Beyteknik Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Osman Demir İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmiştir. Ancak, bu firmanın daha sonra katıldığı başka bir ihalede (2024/1498549 İKN'li "2024/31 Nilüfer İlçesi Muhtelif Mahallelerde Kanalizasyon ve Yağmursuyu İnşaatı Yapım İşi") aynı IP adresinden ihale dokümanı indirdiği tespit edilmiş ve bu durum yasaklılık kararına yol açmıştır.

KİK Kararının Değerlendirilmesi:

KİK, başvuru sahibinin itirazını reddetmiştir. Kararda, 4734 sayılı Kanun'un 58'inci maddesinin 3'üncü fıkrasında yer alan "İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler." hükmü esas alınmıştır. KİK, yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idarenin ihalelerine iştirak ettirilmemesi gerektiği ve başvuruya konu ihale sürecinin tamamlanmadığı dikkate alındığında, idarenin başvuru sahibini sözleşmeye davet etmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığına hükmetmiştir.

Hukuki Değerlendirme ve Etkileri:

• Yasaklılık Kararının Geriye Yürümezliği İlkesi:

  KİK kararında vurgulanan önemli bir husus, yasaklılık kararının yürürlüğe girdiği tarihten önceki ihale süreçlerini etkileyip etkilemeyeceğidir. Karar, yasaklılık kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar tamamlanmamış ihale süreçlerinde, ilgili firmanın iştirakinin engellenebileceğini ortaya koymaktadır. * İdarenin Takdir Yetkisi ve Sorumluluğu:

  İdarelerin, ihale sürecinde yasaklılık durumlarını tespit etmeleri ve bu duruma uygun hareket etmeleri gerekmektedir. Ancak, idarenin bu süreçte hukuka uygun ve adil davranması, keyfi uygulamalardan kaçınması önemlidir. * Sözleşme İmzalama Süreci ve Hak Kayıpları:

  Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin yasaklılık durumuna düşmesi halinde, sözleşme imzalama sürecinde gecikmeler ve hak kayıpları yaşanabilir. Bu durumda, idarenin hızlı ve doğru kararlar alması, sürecin şeffaf bir şekilde yürütülmesi önem taşımaktadır.

Sonuç:

KİK'in bu kararı, ihale süreçlerinde yasaklılık durumlarının değerlendirilmesi ve idarelerin sorumlulukları açısından önemli bir emsal teşkil etmektedir. İhale sürecine katılan tüm tarafların, Kamu İhale Kanunu ve ilgili mevzuata uygun hareket etmeleri, olası hukuki sorunların önüne geçilmesi açısından kritik öneme sahiptir.